De lichaamseigen verbinding fosfatidyl-serine komt in alle lichaamscellen voor. De hoogste concentratie wordt aangetroffen in de hersenen. Hoe pienter kan deze stof u maken?
Leren, onthouden & stressbestendig zijn
Fosfatidyl-serine (FS) vormt een belangrijke structureel en functioneel component van cellulaire membranen, met name in de binnenste membraanlaag. FS (het behoort tot de groep fosfolipiden) is in kleine hoeveelheden aanwezig in uiteenlopende voedingsmiddelen, maar wordt ook in het lichaam zelf gemaakt. De biochemische vervaardiging van FS kost echter relatief veel energie. FS dat o.a. veel in sojabonen voorkomt passeert makkelijk de bloed-hersen barrière omdat de stof zowel vet- als wateroplosbare kenmerken heeft. FS geeft gunstige effecten bij dementie en de ziekte van Alzheimer (300 mg FS per dag in capsulevorm), maar verbetert ook het leervermogen, het geheugen, het vergroot de weerstand tegen stress en bevordert de spieropbouw.
Voeding voor de hersenen
FS en ook andere fosfolipiden zoals fosfatidyl-choline, fosfatidyl-ethanolamine en fosfatidyl-inositol hebben een gunstig effect op het vermogen om acetylcholine vrij te maken. Acetylcholine speelt een grote rol bij geheugenfunctie en leerprocessen. Daarnaast heeft FS een positief werkend effect op de natrium-kaliumpomp, het cerebrale glucosemetabolisme en kan FS helpen om het optreden van cerebrale(hersen)weefselschade te verminderen.
Commentaar NDN
Adelle Davis adviseerde deze stof al in 1972 in haar boek ‘Let’s get well’. Zij liet mensen lecithinegranulaat ’s morgens door de yoghurt mengen. Hierin komen veel van de bovengenoemde fosfolipiden voor en een beetje FS. Een pientere ontbijtkeuze dus van Adelle, die dit voedingsadvies al jaren geleden voor geheugen en concentratieproblemen voorschreef.
Nu onderzoeken steeds vaker het belang van FS en andere fosfolipiden aantonen is het nemen van lecithinegranulaat niet alleen maar een ‘geiten wollen sokken manier’ om de winter pienter door te komen. Het is ook een serieuze stof om het hele jaar uw hersenen mee aan te scherpen. Omdat het een voedingsstof is die meer positieve effecten heeft dan alleen op de hersenen is het raadzaam deze stof met regelmaat te nemen Zorg ervoor dat u het nooit verhit en dat u het in een donkere goed afsluitbare pot bewaart om ranzigheid te voorkomen.
Menuvoorbeelden
Hieronder leest u enkele voorbeelden hoe u lecithinegranulaat (1 eetlepel per dag) kunt gebruiken.
- Door de (soya-)yoghurt samen met vers fruit
- Als boterhambeleg: bijvoorbeeld gestrooid over een smeersel als vegetarische paté of geitensmeerkaas.
- Door een saladedressing: bijvoorbeeld een dressingmix van pompoen-, lijnzaad-, walnoot-, olijfolie, met verse kruiden, knoflook, zwarte peper en gember.
Kwaliteit
Dankzij nieuwe extractietechnieken wordt de fosfatidyl-serine gewonnen uit lecithine. Voorheen kon fosfatidyl-serine alleen uit dierlijk materiaal (hersenen) gewonnen worden.
De kwaliteit en toedieningsvormen van lecithinepreparaten kennen een grote variatie. Meestal wordt lecithine uit soja (let op dat het uit biologisch en niet gemanipuleerde soja komt!) gewonnen en gebleekt tot een geelwitte kleur. Dit bleken tast uiteraard het natuurlijke karakter aan.
Om de inname te vergemakkelijken worden soms de olieachtige bestanddelen verwijderd, waardoor een poeder ontstaat. Bij dit proces gaan met name de essentiële vetzuren verloren. De meest gemakkelijke manier om lecithine en fosfatidyl-serine in zijn oorspronkelijke kwaliteit in te nemen is in capsulevorm (softgels). De meest verantwoorde manier om een andere acceptabele toedieningsvorm te verkrijgen is het granuleren van lecithine: het maken van kleine korreltjes. Door granulatie is er minder kans op klontering en oxidatie (ranzig). Bovendien is het gemakkelijker toe te dienen.
Vergelijken
Aangezien er vele kwaliteiten zijn van lecithine, is het vergelijken van preparaten vaak moeilijk en verwarrend. Zo kan op twee verpakkingen lecithinekorrels (granulaat) staan dat deze beiden 98% zuivere lecithine bevatten. Toch kan het gehalte aan choline, inositol en fosfolipiden een factor vijf tot tien verschillen. Anders gezegd: een eetlepel van het ene preparaat kan vijf tot tien maal meer werkzame bestanddelen bevatten dan een lepel van het andere preparaat. Laat u dus goed voorlichten in de natuurwinkel en let op de samenstelling op de etiketten.
Een goede samenstelling per eetlepel (8 gram) lecithinegranulaat aan fosfolipiden is bijvoorbeeld: 260 mg choline, 165 mg inositol, 1639 mg phosphatidylcholine, 1425 mg phosphatidylethanolamine en 998 mg phosphatidylinositol
Boodschapper voor de hersenen
Fosphatidyl-serine is een fosfolipide, die in de voeding voorkomt en belangrijk is voor het functioneren van alle cellen in het lichaam. De hoogste concentraties worden in de hersencellen aangetroffen. Samenvattend is Fosfatidyl-serine belangrijk bij de ondersteuning van tal van processen in zenuwcellen en voor het vrijmaken van neuro-transmitters, de boodschappers in de hersenen.
Literatuur en links:
Referenties:
Benton D et al: ‘The influence of phosphatidylserine supplementation on mood and heart rate when faced with acute stressor”; Nutr Neurosci 4(3): 169-178;2001
De Simone R et al: ‘Apotic PC12 cells exposing phosphatidylserine promote the production of anti-inflammatory and neuroprotective molecules bij microglial cells’; J neuropathol Exp Neurol 62(2);208-216, feb. 2003
Katao-Kato A et al: ‘Enhanced learning of normal adult rodents bij repeated oral administration of soybean transphosphatidylated phosphatidylserine’; J Pharmacol Sci 98(3); 307-314, juli 2005
Suzuki S et al: ‘Oral administration of soybean lecithin transphatidylated phosphatidylserine improves memory impairment in aged rats’; Journal of Nutrition 131(11);2951-2956, nov. 2001
Zie ook het artikel Voeding en intelligentie.
