Skip to content
Kenniscentrum - sinds 2005 - met ruim 2000 artikelen over gezondheid!BEKIJK ALLE ONDERWERPEN

Voedingstoffen tegen vermoeide en droge ogen

Vermoeide of droge ogen worden nu men zoveel tijd achter beeldschermen doorbrengt een steeds groter probleem. Een recent onderzoek laat zien dat met een combinatie van oogvriendelijke stoffen het gebruik van laptop, televisie of smartphone minder belastend is.

De onderzoekers uit het Chinese Shanghai kwamen tot deze conclusie op basis van een gerandomiseerd, double-blind en placebogecontroleerde klinische studie [1]. Deze duurde drie maanden en er deden 360 personen mee. De combinatie aan voedingsstoffen die onderzocht werden betroffen: extracten van zeaxanthine, zwarte bessen, chrysant, goji bessen. Voedingstoffen tegen vermoeide en droge ogen

Er werden oogmetingen gedaan plus klachten genoteerd bij het begin van de studie, na 45 en na 90 dagen. Er was een significante afnamen van klachten bij de gebruikers van voedingssuppletie ten opzichte van de placebogroep. Er was sprake van minder: vermoeide ogen, last van oogpijn, wazig zicht, van het gevoel dat er iets in het oog zit en van droge ogen. Daarnaast nam het vermogen van de deelnemers toe om visuele impressies te interpreteren en te herkennen.

Na drie maanden bleek uit de test waarmee de hoeveelheid traanvocht wordt gemeten (de Schirmer-test), dat de traanafscheiding was toegenomen. Dit resultaat werd gevonden bij toediening van de twee hoogste doseringen van de hierboven genoemde stoffen. Effecten hadden betrekking op de mate van verdamping van traanvocht en het traanvolume. In vergelijking met de placebogroep was er ook sprake van een grotere dichtheid van het pigment in het netvlies

Droge ogen en vitamine D-spiegel

Een adequate vitamine D-status beschermt tegen droge ogen. Het droge-ogensyndroom wordt gekenmerkt door een chronische ontsteking van het oogoppervlakte en een afname van de traanfilm. Het gaat gepaard met pijn, roodheid, vermoeidheid en een slechter gezichtsvermogen.

Aan een studie [2] namen 50 pre-menopauzale vrouwen deel met een vitamine D-tekort (<50 nmol/l). De controlegroep bestond uit 48 vrouwen met een adequate vitamine D-spiegel (>50 nmol/l). Bij de deelnemers werden diverse testen afgenomen.Voedingstoffen tegen vermoeide en droge ogen
Vrouwen met een vitamine D-tekort (<50 nmol/l) scoorden significant slechter op de oogtesten in vergelijking met vrouwen met een adequate vitamine D-status (>50 nmol/l). Zo bleek aan de hand van de Schirmer-test dat vrouwen met een tekort aan de vitamine duidelijk minder traanvocht produceerden.

Uit de Tear Break Up Time (TBUT) test bleek dat hun traanfilm significant sneller opdroogde. Daarnaast bleek het oppervlakte van de ogen van minder goede kwaliteit. Hoe hoger de vitamine D-spiegel hoe beter de scores van beide testen.

De resultaten suggereren dat vitamine D kan beschermen tegen droge ogen. Waarschijnlijk doordat vitamine D een gunstige invloed heeft op de traanfilm, maar daarnaast ook ontstekingsreacties tegen gaat.

Mineralen en vitamine B tegen droge ogen

Inname van essentiële voedingsstoffen leidt tot een betere kwaliteit van het traanvocht en vermindert klachten bij personen met droge ogen.

De personen in deze cross-over studie [3] kregen gedurende 12 weken een voedingssuppelement met zink, selenium, vitamine E, vitamine B2, vitamine B6 en foliumzuur of een placebo. Wekelijks werden bij de proefpersonen specifieke testen afgenomen om te controleren (BUT-test en Schirmer- test). Daarnaast werd gescoord op het zicht, algeheel welzijn en specifieke symptomen zoals brandende ogen, stekende pijn en roodheid.

Na 12 weken suppletie bleek zowel de BUT-score (gemiddeld 27% met suppletie ten opzichte van 4% met placebo) als de Schirmer-score (gemiddeld 27% met suppletie ten opzichte van -5% met placebo) significant te zijn verbeterd met de suppletie. Ook waren de volgende symptomen verbeterd zoals: roodheid, stekende pijn en brandende ogen.

Omega-3 tegen droge ogenVoedingstoffen tegen vermoeide en droge ogen

Ook suppletie met de omega 3-visvetzuren eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) vermindert symptomen van droge ogen. Voor de grootschalige studie [4] werden relevante onderzoeken geselecteerd uit diverse medische databanken. Er werden zeventien studies geselecteerd met in totaal 3363 proefpersonen.

De suppletieduur varieerde van 1 tot 12 maanden. In de meeste onderzoeken werd gesuppleerd met een combinatie van EPA en DHA, waarbij de dosissen EPA varieerden van 360 mg tot 2000 mg per dag en de DHA-dosissen varieerden van 240 mg tot 1050 mg per dag.

In vergelijking met een placebo leidde suppletie met omega 3-visvetzuren tot een significante verbeteringen. Denk aan: vermindering van droogheid van de ogen en minder beschadigingen van het hoornvlies, werd een toename van de traanvochtproductie gezien en duurde het langer voordat de traanfilm droog werd.

Deze grootschalige studie levert opnieuw bewijs [5-6] voor het nut van suppletie met omega 3-visvetzuren bij droge ogen. Een eerdere studie [5] toonde aan dat bij suppletie van krillolie, de concentratie van de pro-inflammatoire cytokine interleukine-17A significant lager was ten opzichte van de placebo.

Suppletie met gammalinoleenzuur (GLA: borrageolie en teunisbloemolie), omega 3-visvetzuren en een aantal vitamines kan symptomen van droge ogen ook verminderen. Suppletie met een combinatie van GLA, omega 3-visvetzuren en vitamines is zinvol bij post-menopauzale vrouwen met droge ogen, zo blijkt uit de resultaten van een andere studie. [7]

Trage schildklier en droge ogenVoedingstoffen tegen vermoeide en droge ogen

De schildklier heeft jodium nodig voor een normale productie van schildklierhormonen. Deze hormonen reguleren de stofwisseling en sturen groeiprocessen aan. Het klachtenpatroon dat hoort bij iemand met een trage schildklier is zeer breed: gewichtstoename ondanks een gebrekkige eetlust, koud gevoel, constipatie, verteringsproblemen, vermoeidheid, depressie en geheugen- en concentratieproblemen en droge ogen.

Jodium is aanwezig in de kliertjes die het oog bevochtigen en draagt dus bij aan een normale productie van traanvocht. Droge ogen kunnen daarom wijzen op een jodiumtekort. Overigens ook kliertjes in de mond hebben jodium nodig. Die gebruiken het om speeksel te kunnen produceren. Heeft u vaak last van droge ogen en een droge mond? Let dan op het volgende.

  1. Gebruikt u gejodeerd brood, biologisch brood of helemaal geen brood? Biologisch brood is vaak niet met jodium verrijkt.
  2. Gebruikt u vette vis, schelpdieren en zeewier, de belangrijkste natuurlijke bronnen van jodium? Wordt dit nauwelijks gegeten? Dan moet de voeding mogelijk worden aangepast.

Suppletie met een jodiumsupplement is aan te bevelen als een jodium-urinetest aangeeft dat er sprake is van een tekort.

Jodium urinetest

Voedingstoffen tegen vermoeide en droge ogenPrijs: € 39,50 (incl BTW)
Koop de test hier

Astaxanthine goed voor ogen

Een belangrijke functie van carotenoïden in de natuur is het bieden van bescherming tegen de schadelijke effecten van Uv-straling; carotenoïden zoals astaxanthine worden daarom vaak aangetroffen in weefsels die direct blootstaan aan zonlicht zoals de huid en ogen. Astaxanthine kan de bloedhersenbarrière passeren en wordt opgenomen in oogweefsel.

Veel mensen brengen uren per dag achter een beeldscherm door en krijgen mede daardoor last van vermoeide ogen en hebben moeite met scherpstellen (accommoderen). Klachten van vermoeide ogen (asthenopie), die in de loop van de dag toenemen, zijn: rode, lichtgevoelige, pijnlijke, geïrriteerde, droge en/of tranende ogen, minder goed zien, hoofdpijn en stijve schouders.

In verschillende humane placebo-gecontroleerde studies [10] is aangetoond dat suppletie met astaxanthine helpt om asthenopie (vermoeide ogen) te verminderen. De hoogste concentratie astaxanthine wordt aangetroffen in de groene microalg Haematococcus pluvialis.

Voedingstoffen tegen vermoeide en droge ogenMeer lezen?

Bescherm uw ogen met luteïne en zeaxantine tegen blauw licht
Helpt goede voeding oogproblemen voorkomen?
Voeding met het oog op Macula degeneratie (LMD)
Relatie tussen omega 3 vetzuren en droge ogen

Referenties:

[1] Kan J, Wang M, Liu Y, et al. A novel botanical formula improves eye fatigue and dry eye: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Am J Clin Nutr. 2020;112(2):334-342. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32542334
[2] Yildirim P, Garip Y, Karci AA. Dry eye in vitamin D deficiency: more than an incidental association. International Journal of Rheumatic Diseases 2016; 19:49-54.
[3] Drouault-Holowacz S, Bieuvelet S, Chiambaretta F. Antioxidants intake and dry eye syndrome: a crossover, placebo-controlled, randomized trial. Eur J Ophthalmol 2009; 19(3):337-42.
[4] Giannaccare G, Pellegrini M, [..], Campos EC. Efficacy of Omega-3 Fatty Acid Supplementation for Treatment of Dry Eye Disease: A Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. Cornea 2019; 38(5):565-573 [30702470].
[5] Deinema LA, Vingrys AJ, [..], Downie LE. A Randomized, Double-Masked, Placebo-Controlled Clinical Trial of Two Forms of Omega-3 Supplements for Treating Dry Eye Disease. Ophthalmology 2017; 124(1):43-52.
[6] Bhargava R, Kumar P, [..], Kumar M. Oral omega-3 fatty acids treatment in computer vision syndrome related dry eye. Cont Lens Anterior Eye 2015; 38(3):206-10.
[7] Sheppard JD Jr, Singh R, [..], Pflugfelder SC. Long-term Supplementation With n-6 and n-3 PUFAs Improves Moderate-to-Severe Keratoconjunctivitis Sicca: A Randomized Double-Blind Clinical Trial. Cornea 2013; 32(10):1297-304.
[8] Wojtowicz JC, Butovich I, [..], McCulley JP. Pilot, Prospective, Randomized, Double-masked, Placebo-controlled Clinical Trial of an Omega-3 Supplement for Dry Eye. Cornea 2011; 30(3):308-14
[9] articles.mercola.com/sites/articles/archive/2009/10/20/signs-symptoms-and-solutions-for-poor-thyroid-function.aspx#.
[10] https://www.orthokennis.nl/artikelen/astaxanthine-zeer-krachtige-en-veelzijdige-caroteno%c3%afde