Bij het reguleren van de schildklierhormoonhuishouding zijn er verschillende hormonen betrokken,…
PFAS risico’s voor gezondheid en milieu
PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) is een verzamelnaam voor meer dan tienduizend door de mens gemaakte chemische stoffen. Ze kunnen negatieve effecten hebben op onze gezondheid en ons milieu. Volgens het RIVM krijgen Nederlanders nu al te veel PFAS binnen.
PFAS zijn water-, vet-, vuil- en stofafstotend, kunnen goed tegen warmte en ze worden niet gemakkelijk aangetast door andere chemische stoffen. Ze worden in heel veel verschillende producten en processen gebruikt.
Men noemt ze ‘forever chemicals’, omdat ze niet op natuurlijke wijze kunnen worden afgebroken. Ze kunnen zich dan ook ophopen in planten, dieren of mensen. PFAS worden in verband gebracht met kanker, leverproblemen, schildklierproblemen, geboorteafwijkingen, nierziekten, verminderde immuniteit en andere ernstige gezondheidsproblemen.
Door bijvoorbeeld beregening van akkerland, kan PFAS ons voedsel binnenkomen. Geconstateerd is dat er op honderden plekken in Nederland te veel PFAS in de bodem zit. Er komt een rechtszaak tegen de Staat, om deze aan te zetten tot sneller ingrijpen.
Watervuiling
Mensen krijgen PFAS onder andere binnen via het drinkwater. In drinkwater dat is gemaakt uit grondwater zit minder PFAS dan in drinkwater uit oppervlaktewater. Welke PFAS dat zijn en hoeveel er in het water zitten verschilt.
Cijfers uit 2022 wezen al uit dat het meeste oppervlaktewater in Nederland niet voldoet aan de normen. De chemische kwaliteit voldoet meestal niet en de ecologische kwaliteit is matig, ontoereikend of slecht. Dit laatste komt vooral door de geringe biologische kwaliteit.
De drinkwaterbedrijven noemen het een groot probleem dat er steeds meer schadelijke stoffen, waaronder PFAS, in het water zitten. Het is heel lastig om die stoffen uit het water te krijgen. Een verbod op het gebruiken van PFAS zou kunnen helpen.
Hoe komt PFAS in water en akkerland terecht?
Recente bevindingen [1] suggereren dat de microben die biologisch afbreekbare materialen en ander afval helpen afbreken, een sleutelrol spelen bij het vrijkomen van PFAS uit gerecyclede kunstmest. Het onderzoek liet zien hoe PFAS, met behulp van microbiële afbraak uit kunstmest gemaakt van gerecycled afval, kunnen uitlogen. De bevinding zou kunnen helpen verklaren hoe PFAS zich ophoopt in de bodem, gewassen en grondwater in landbouwgronden.
PFAS stromen in een feedbackloop gelijkmatig tussen de Noordelijke IJszee en de Atlantische Oceaan [2] waardoor ze over de hele wereld circuleren. Er werden verschillende PFAS gevonden in water beneden 900 meter diepte, wellicht door zich te hechten aan deeltjes die op de zeebodem vielen.
Verband tussen voeding en PFAS in het menselijk lichaam
Uit een Amerikaans peer-reviewed onderzoek [3] blijkt dat een voedingsmiddel, zoals bewerkt vlees, in de loop van de tijd de niveaus van het giftige PFAS in het bloed waarschijnlijk zullen verhogen. Het onderzoek gaf ook hogere PFAS-bloedwaarden aan onder degenen die meer afhaalmaaltijden of voedsel consumeerden, dat in restaurants was bereid. Verwerkt vlees leek over de hele linie de PFAS-bloedspiegels te verhogen.
Dat is niet verrassend, omdat de verwerking talloze toegangspunten voor de chemicaliën opent, hoewel ook niet-verwerkte stukken varkensvlees een sterke associatie vertoonden. Dat suggereert dat de varkens waarschijnlijk met PFAS besmet zijn. Specifieke voedingsmiddelen en voedingsbronnen kunnen de blootstelling aan PFAS dus beïnvloeden.
PFAS-gehaltes in eieren
Al in 2015 bleek uit onderzoek dat PFAS-gehaltes in eieren van hobbykippen niet alleen in de regio Dordrecht veel hoger waren, maar dat dit in het hele land zo was. In de eieren afkomstig van kippenbedrijven werd destijds vrijwel geen PFAS aangetroffen. Het RIVM was hiervan op de hoogte.
In de jaren na het onderzoek zijn de Europese gezondheidsnormen voor PFAS vele malen strenger geworden. Met de normen die toen golden, was het vrijwel onmogelijk om door het eten van eieren te veel PFAS binnen te krijgen. Inmiddels zijn de meetmethodes veel gevoeliger dan tien jaar geleden, wat zou kunnen betekenen dat het probleem misschien wel groter was dan toen is geconstateerd, omdat er anders wellicht meer PFAS in eieren was aangetoond. Volgens de huidige regels bevatte de helft van de toen geteste hobby-eieren zoveel PFAS, dat die nu niet meer verkocht zouden mogen worden.
PFAS in papieren rietjes
Nadat eerder al uit Belgisch onderzoek [4] was gebleken dat daar PFAS zaten in papieren rietjes, onderzocht De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) [5] of dat ook hier het geval was. Van de onderzochte 22 rietjes bleken er 21 (= 96%) PFAS te bevatten. Het ging om lage gehalten. Die lage waarden maken het aannemelijk dat de PFAS niet opzettelijk zijn toegevoegd aan de rietjes. In de rietjes werden ook andere chemische stoffen aangetroffen, zoals zware metalen, weekmakers, plantenextracten en koolwaterstoffen. Het lijkt erop dat ook deze stoffen als verontreiniging aanwezig zijn in de rietjes.
Potentiële bronnen van besmetting zijn onder meer de grond waarin de plantaardige materialen zijn verbouwd en het water dat bij het productieproces wordt gebruikt. De aanwezigheid van PFAS in rietjes van papier laat ook zien dat deze niet vanzelfsprekend biologisch afbreekbaar zijn.
PFAS kunnen via de verpakking van voedsel in het milieu en het lichaam terechtkomen. In papieren en kartonnen voedselverpakkingen mag daarom, tot er een Europees verbod op alle PFAS is, nog maar 1 soort PFAS gebruikt worden.
PFAS opruimen
Wetenschappers hebben nieuwe elektrochemische benaderingen ontwikkeld [6] om de vervuiling op te ruimen die voortkomt uit het gebruik van PFAS. De studie beschrijft nanokatalysatoren die zijn ontwikkeld om PFAS te saneren. Ze hopen PFAS op een circulaire, duurzame manier te kunnen gaan gebruiken door elektrokatalytische oplossingen toe te passen om fluorkoolwaterstofbindingen te verbreken en het fluoride veilig terug naar buiten te krijgen zonder dat het in het milieu terechtkomt.
Een oplossing voor de grote hoeveelheden PFAS is echter niet eenvoudig te vinden. Dat komt met name doordat er geen duidelijke voorschriften zijn over hoe om te gaan met de stof.
Gezondheidskosten door PFAS
In 2020 is 140 tot 310 miljoen kilo PFAS op de Europese markt gebracht [7] . Als er niets verandert, zal dat over 30 jaar in totaal ongeveer 49 miljard kilo zijn. Dit zou betekenen dat er 4,4 miljard kilo vrijkomt in het milieu bij de productie en het gebruik van producten met PFAS. Daarbij is dan nog geen rekening gehouden met PFAS uit afval. Als PFAS niet verboden zouden worden, worden de totale jaarlijkse gezondheidskosten als gevolg van blootstelling aan PFAS in Europa geschat op tussen de € 52 miljard en € 84 miljard.
Het RIVM zoekt naar manieren om ervoor te zorgen dat mensen in Nederland minder in aanraking komen met PFAS. Dit onderzoek loopt van 2023 tot en met 2025.
Een Europees verbod op PFAS gaat volgens de planning in 2026 of 2027 in. Bedrijven hebben na die datum nog anderhalf jaar de tijd om op zoek te gaan naar alternatieven, maar voor specifieke toepassingen kan dat langer zijn.
Meer lezen over PFAS?
Te veel PFAS in voeding en drinkwater.
Ongewenste PFAS in menstruatieondergoed.
Gezonde pannen zonder PFAS in de keuken.
Bronnen
1. Asa J. Lewis, Farshad Ebrahimi, Erica R. McKenzie, Rominder Suri, Christopher M. Sales. Influence of microbial weathering on the partitioning of per- and polyfluoroalkyl substances (PFAS) in biosolids. Environmental Science: Processes & Impacts, Feb. 2023; DOI: 10.1039/d2em00350c ; https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2023/em/d2em00350c .
2. Matthew Dunn, Simon Vojta, Thomas Soltwedel, Wilken-Jon von Appen, Rainer Lohmann. Passive Sampler Derived Profiles and Mass Flows of Perfluorinated Alkyl Substances (PFASs) across the Fram Strait in the North Atlantic. Environmental Science & Technology Letters, 2024, 11, 2, 166–171; DOI: 10.1021/acs.estlett.3c00835 ; https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acs.estlett.3c00835 .
3. New study reveals diet link to PFAS ‘forever chemicals’ in human body; Tom Perkins; the Guardian, 19 feb. 2024; https://www.theguardian.com/environment/2024/feb/19/pfas-toxic-forever-chemicals-study .
4. Pauline Boisacq, Maarten De Keuster, Els Prinsen, Yunsun Jeong, Lieven Bervoets, Marcel Eens, Adrian Covaci, Tim Willems, Thimo Groffen. Assessment of poly- and perfluoroalkyl substances (PFAS) in commercially available drinking straws using targeted and suspect screening approaches. Food Additives & Contaminants: Part A, 2023; 1 DOI: 10.1080/19440049.2023.2240908 ; https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19440049.2023.2240908 .
5. Onderzoek naar PFAS in papieren rietjes (2023); NVWA; https://www.nvwa.nl/onderwerpen/contactmaterialen-levensmiddelen/inspectie–en-onderzoeksresultaten/onderzoek-naar-pfas-in-papieren-rietjes-2023 .
6. Ziyi Meng, Madeleine K. Wilsey, Connor P. Cox, Astrid M. Müller. Complete electrocatalytic defluorination of perfluorooctane sulfonate in aqueous solution with nonprecious materials. Journal of Catalysis, March 2024; 431: 115403 DOI: 10.1016/j.jcat.2024.115403 ; https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0021951724001167?via%3Dihub .
7. Regels voor PFAS; Rijksoverheid; https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/pfas/regels-voor-pfas 8. Onderzoeksprogramma PFAS; RIVM; https://www.rivm.nl/pfas/onderzoeksprogramma .
9. Massaclaim in aantocht tegen de Staat over PFAS in de bodem; NOS, 16 maart 2024; https://nos.nl/artikel/2512957-massaclaim-in-aantocht-tegen-de-staat-over-pfas-in-de-bodem .
10. RIVM wist al jaren van PFAS in hobby-eieren buiten Dordrecht, NOS,15 maart 2024; https://nos.nl/artikel/2507151-rivm-wist-al-jaren-van-pfas-in-hobby-eieren-buiten-dordrecht .
11. Drinkwaterbedrijven tegen nieuw kabinet: help met aanpak watervervuiling; NOS, 18 maart 2024; https://nos.nl/artikel/2513240-drinkwaterbedrijven-tegen-nieuw-kabinet-help-met-aanpak-watervervuiling .
Vervuilde lichaamsweefsels door PFAS en micro- en nanoplastics (MNPs)
Uit preklinisch onderzoek blijkt dat microplastics een mogelijke risicofactor zijn voor hart– en vaatziekten. [1] Polyethyleen werd het meest gevonden, gevolgd door polyvinylchloride (PVC). Elektronenmicroscopie liet de aanwezigheid van zichtbare, gekartelde deeltjes in de plaque zien.
Polyethyleen wordt veel gebruikt in verpakkingsmaterialen voor voedsel en dranken, zit in kleding en verschillende cosmetica en verzorgingsproducten. PVC wordt veel gebruikt in bouwmaterialen zoals vloerbedekking en vinyltegels. Slijtage van deze materialen leidt tot het vrijkomen van MNPs.
Onze lichaamsweefsels worden meer en meer vervuild door stoffen die nauwelijks ontgift kunnen worden.
Per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) zijn een groep door de mens gemaakte organische verbindingen die sinds de jaren vijftig op grote schaal worden gebruikt in meerdere producten, waaronder smeermiddelen, oppervlakte-actieve stoffen, voedselverpakkingen, verven, meubels, tapijt en brandblusschuim. De belangrijkste bronnen van blootstelling aan PFAS bij de algemene bevolking zijn echter via voeding en vervuild water, lucht en stof. Hoewel de productie van sommige PFAS in de loop der jaren is stopgezet, zijn er toegenomen zorgen over de gevolgen voor de gezondheid bij mensen, gezien de persistentie ervan in het milieu, de weerstand tegen afbraak en de langzame eliminatie uit het menselijk lichaam.
Vier PFAS, perfluoroctaansulfonzuur (PFOS), perfluoroctaanzuur (PFOA), perfluornonaanzuur (PFNA) en perfluorhexaansulfonzuur (PFHxS) hebben de hoogste concentraties in menselijke serum en zijn onderzocht op associaties met verschillende uitkomsten, waaronder kanker, hart- en vaatziekten, schildklierdisfunctie, eierstokaandoeningen en sterfte. Bovendien is gemeld dat aanhoudende blootstelling aan PFAS belangrijke leverfuncties verandert, het risico op levertoxiciteit verhoogt, leverschade bevordert, het risico op leververvetting verhoogt. [2]
Studies hebben ook de blootstelling aan PFAS en belangrijke NAFLD-gerelateerde metabolische routes in de lever onderzocht, evenals biomarkers van de leverfunctie en leverziekte. Het verzamelde bewijsmateriaal uit deze onderzoeken heeft een mogelijk verband tussen PFAS en NAFLD gesuggereerd. Uit onderzoek van de Örebro Universiteit en de Universiteit van Aberdeen blijkt nu dat deze chemicaliën mensen al in de foetale ontwikkelingsfase beïnvloeden.[3]
PFAS zijn voor mensen moeilijk te ontgiften en hebben halfwaardetijden gemeten in jaren. Ze worden uitgescheiden via de urine, menstruatiebloed, moedermelk en ontlasting, maar niet via zweet. Het grootste deel van de ontgifting vindt plaats via de lever, hoewel de mechanismen onduidelijk zijn.
Wat kunnen we doen?
1. Gifstoffen vermijden is de sleutel.
Aangezien de belangrijkste bron van PFAS veruit voedsel is (maar ook water kan dat zijn), zal het aanpakken van het voedselverpakkingsprobleem enorm succesvol zijn. Osmosefilters kunnen effectief zijn in het verwijderen van PFAS uit water.
Omgekeerde osmose (RO) is een zeer effectieve technologie voor het verwijderen van PFAS. Het is in staat om meer dan 90% PFAS in het voedingswater te verwijderen, inclusief zowel langketenige als korteketenige PFAS.
Belangrijk bij het osmose systeem is dat de filters regelmatig onderhoud nodig heeft om goed te werken. Niet goed onderhoud of oude vieze filters verliezen na verloop van tijd hun werking.
2. Volledig PFAS vrije pannen.
Hier vind je een overzicht van alle merken die gezonde pannen in hun aanbod hebben. Alle pannen die je bij de merken terug kan vinden zijn volledig vrij van PFAS. Ook de eventuele anti-aanbaklaag van de pannen is steeds PFAS- of teflon-vrij.
Meer lezen:
Gietijzeren pannen.
Nieuwe generatie pannen.
3. Verhogen van uitscheiding met juiste vezels.
Van groot belang is de erkenning dat enterohepatische recirculatie een belangrijke factor is die de uitscheiding van PFAS uit het lichaam belemmert. Zoals te verwachten is, verhoogt het verhogen van de voedingsvezels zeker de snelheid van uitscheiding in de ontlasting.
4. Ontgiften van de lever
De uitscheidingssnelheid kan ook worden verhoogd door het gebruik van galbindende middelen. Verschillende kruiden en voedingsstoffen kunnen de schade door PFAS helpen voorkomen. In celculturen is aangetoond dat curcumine de DNA-schade vermindert. Vitamine C vermindert de insulineresistentie bij mensen. Uit een dierstudie is gebleken dat bosbessen de neurotoxiciteit van PFAS verminderen.[4]
5. Medicinale paddenstoelen: multifunctionele oplossing voor toxische lasten.
Naarmate het aantal milieuziekten toeneemt, neemt het bewustzijn van de risico’s van toxines voor de menselijke gezondheid toe. Onderzoekers blijven nieuwe methoden onderzoeken om de effecten van menselijke blootstelling aan industriële gifstoffen te verzachten. Een veelbelovende aanpak die uit de wetenschappelijke gemeenschap naar voren komt, is het gebruik van medicinale paddenstoelen, zowel als milieusaneringshulpmiddelen voor het opruimen van vervuiling, als voedingssupplementen om het lichaam te helpen ontgiften en cellulaire schade te herstellen die wordt veroorzaakt door milieutoxines en de daaruit voortvloeiende oxidatieve stress.
Paddenstoelen hebben krachtige bindende eigenschappen en zijn uitstekende ontgiftingsmiddelen die ook helpen beschadigde delen van het lichaam te herstellen en de functionaliteit van meerdere organen en systemen te verbeteren.
Belangrijk is dat recent onderzoek aantoont dat bètaglucanen, een bestanddeel van paddenstoelen, de toxiciteit van PFAS en andere milieuverontreinigende stoffen zoals kwik kunnen helpen verminderen.
- Reishi-paddenstoel vermindert de ophoping van PFAS in de lever en de nieren.
- Lion’s Mane-paddenstoel vermindert PFAS in het bloed.
- Shiitake-paddenstoel vermindert PFAS in het bloed en de lever.
Medicinale paddenstoelen zijn rijk aan therapeutische verbindingen, waaronder bètaglucanen en andere componenten die krachtige ontgiftingsondersteuning bieden voor de toxische lichaamsbelasting van milieuverontreinigende stoffen. Samen met hun immuunmodulerende en immuunversterkende voordelen blinken medicinale paddenstoelen uit in het bieden van veelzijdige verdediging tegen de immunosuppressieve werking van PFAS en andere milieutoxines.
Naarmate de erkenning toeneemt met betrekking tot de schadelijke gevolgen van industriële gifstoffen voor de gezondheid van mens en milieu, kunnen we verder innovatief onderzoek verwachten naar de breedspectrumherstelvoordelen die paddenstoelen bieden voor het opruimen van gevaarlijke gifstoffen en het herstellen van het biologische evenwicht in het proces.
Bronnen:
[1] Marfella R, Prattichizzo F, Sardu C, et al. Microplastics and Nanoplastics in Atheromas and Cardiovascular Events. New England Journal of Medicine 2024;390(10):900-910. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38446676/
[2] Association of per- and polyfluoroalkyl substance exposure with fatty liver disease risk in US adults. 2023. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2589555923000253
[3] PFAS may increase the risk of disease in unborn children suggests new study.2024. https://www.oru.se/english/news/pfas-may-increase-the-risk-of-disease-in-unborn-children-suggests-new-study/
[4] Fluorcarbons (PFAS- The forever chemicals. 2024. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10886393/
[5] Exposure to per- and Polyfluoroalkyl Substances and Markers of Liver Injury: A Systematic Review and Meta-Analysis. Review Environ Health Perspect. 2022 Apr;130(4):46001.doi: 10.1289/EHP10092. Epub 2022 Apr 2 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35475652/
Milieuverontreinigende stoffen en Parkinson
De ziekte van Parkinson is de snelst groeiende hersenziekte ter wereld, en blootstelling aan giftige stoffen uit het milieu is de voornaamste reden. De Nederlandse hoogleraar neurologie Bas Bloem en de Amerikaanse professor in de neurologie Ray Dorsey, publiceerden onlangs een indrukwekkend artikel in The Journal of Parkinson’s Disease [1]. Het is een uitgebreid en overtuigend overzicht van alle onderbouwing voor de stelling dat de ziekte van Parkinson grotendeels een door het milieu veroorzaakte aandoening is.
Drie milieuverontreinigende stoffen die waarschijnlijk tot de belangrijkste oorzaken van de ziekte van Parkinson behoren zijn: bepaalde pesticiden, het oplosmiddel trichloorethyleen en luchtvervuiling. Alle drie de milieuverontreinigende stoffen zijn alomtegenwoordig, veel ervan beïnvloeden de mitochondriale werking en ze kunnen allemaal bij de mens terechtkomen via verschillende routes, waaronder inhalatie en inname.
In dit artikel wordt beschreven dat er steeds meer bewijs is gevonden dat blootstelling aan PFAS neurotoxiciteit veroorzaakt door verstoring van de neurotransmissie, met name de dopamine- en glutamaatsystemen, die betrokken zijn bij psychiatrische en neurodegeneratieve ziekten (waaronder Parkinson). Volgens de European Parkinson’s Disease Association (EPDA) zijn er in Europa op dit moment 1,2 miljoen Parkinsonpatiënten, en dat aantal zal in 2030 zijn verdubbeld.
[1] Dorsey E, Bloem BR. Parkinson’s Disease Is Predominantly an Environmental Disease. J Parkinsons Dis. 2024;(Preprint):1–15. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38217613/
Met welke cypenzymen in de lever ontgiften we milieugifstoffen?
Milieugifstoffen: hormonen, pesticiden, herbiciden, glyfosaat, mancozeb, dioxine. PFAS, plastics, zware metalen, etc.
Luchtvervuiling, fijnstof.
Persistente organische verontreinigende stoffen zijn giftige chemische stoffen die langzaam worden afgebroken.
Wanneer ze vrijkomen, blijven ze lange tijd in het milieu en hopen ze zich op in de voedselketen en levende organismen. Daarom worden ze soms ook “eeuwige chemicaliën” genoemd.
Lever cypenzymen:
BChE helpt het lichaam te beschermen tegen bepaalde toxische stoffen, zoals bepaalde pesticiden en gifstoffen, die werken op de zenuwen. Ook blijkt dit gen een rol te spelen bij de overdracht van zenuwsignalen. Denk ook aan natuurlijke toxines zoals solanine, dat van nature voorkomt in de groene delen van aardappels.
Cyp1A1. Verwerking kanker verwerkende stoffen. Waaronder PAK’s, sigarettenrook, uitlaatgassen, open haard/barbecue hebben remmend effect op Cyp1A1.
Cyp1A2. ADORA2A rs5760423 and CYP1A2 rs762551 Polymorphisms as Risk Factors for Parkinson’s Disease Parkinson’s disease (PD) is the second commonest neurodegenerative disease. The genetic basis of PD is indisputable. Both ADORA2A rs5760423 and CYP1A2 rs762551 have been linked to PD, to some extent, but the exact role of those polymorphisms in PD remains controversial.
Cyp1B1. oestrogenen, melatonine. RM=versneld: snelle afbraak oestrogenen, melatonine (slapeloosheid!). Te lage melatonine: Psychische klachten, zoals prikkelbaarheid, nervositeit, rusteloosheid, angstig gevoel, duf gevoel, hartritmestoornissen, slapeloosheid, slaperigheid overdag, vreemd dromen, nachtmerries, te vroeg ’s ochtends wakker worden, hoofdpijn, migraine, duizeligheid en een draaierig gevoel.
COMT. COMT rs4680- cyp1A2 rs762551, ADORA2A rs5760423 en MAOB rs1799836-polymorfismen kunnen de gevoeligheid voor Parkinson-risico vergroten. Toekomstige studies met grotere controle- en casuspopulaties en een betere geschiedenis van blootstelling aan pesticiden zullen ongetwijfeld leiden tot een grondiger begrip van de rol van de polymorfismen die betrokken zijn bij de dopamineroute bij de ziekte van Parkinson.
Cyp2A6. Verwerking van toxines, carcinogene stoffen, nicotine, cotinine (alkaloïde gevonden in tabak), PAK’s.
Cyp2C9. Nonylphenol een giftige verbindingen die voorkomt in verven, pesticiden, schoonmaakmiddelen. Komt tevens vrij bij de productie van papier en textiel. Leververvetting risico.
Cyp2E1. Is betrokken bij het afbreken van veel toxines en kankerverwekkende stoffen zoals alcohol en stoffen uit sigarettenrook, aromatische amines, organische oplosmiddelen (ethanol, aceton). Leververvetting risico.
CYP2F1. Is onder meer betrokken bij de omzetting van naftaleen (PAK’s).
Cyp3A4. Organofosfatische insecticiden, hormonen.
GSTM1/GSTP1/GSTT1. Detoxificatie van lichaamsvreemde stoffen, pesticiden, herbiciden, zware metalen, aromatische amines, fenolen, PAK’s.
NQO1. Benzeen.
PON1. Is onder meer betrokken bij de afbraak van pesticiden, zenuwgassen. Serumparaoxonase en arylesterase 1 ( PON1 ) is verantwoordelijk voor het hydrolyseren van organofosfaatpesticiden en zenuwgassen. Denk aan glyfosaat.
SULT1A1 / SULT1E1. Xenobiotische verbindingen, heterocyclische aminen en polycyclische aromatische koolwaterstoffen, fenolische milieucontaminanten bisfenol A (BPA).
UGT1A1. Schimmeltoxinen en bacteriële endotoxinen en kankerverwekkende toxines. Een verminderde of geen activiteit van UGT1A1 zorgt voor een hogere concentratie van “afvalstoffen”
MTHFR Milieutoxinen, zware metalen.
Hormonen ontgiften: COMT, Cyp1A1, Cyp1B1, Cyp3A4, MTHFR, SULT1A1, SLUT1E1, UGT1A1.
Testopties:
Gamedi Leverpaspoort (DNA wangslijmvlies test)(4-6 weken)
Met het “Gamedi Leverpaspoort” is het mogelijk om preventief in kaart te brengen op welke medicijnen, kruiden, voedingssupplementen of voedingstoffen jij waarschijnlijk afwijkend reageert. In je persoonlijke Leverpaspoort zie je bovendien welke enzymen hierbij een rol spelen. Na de testuitslag wordt uw DNA vernietigt en niet bewaard.
Lees hier het artikel Farmacogenetica voor kruiden en supplementen.
Gamedi Leverpaspoort-DNA-test is hier te bestellen.
De volgende Cyp-enzymen worden geanalyseerd:
ABCB1 transporteiwit, ALDH2-enzym, BChE-enzym, COMT-enzym, CYP1A1-enzym, CYP1B1-enzym, CYP2A6-enzym, CYP2B6-enzym, CYP2C19-enzym, CYP2C8-enzym, CYP2C9-enzym, CYP2D6-enzym, CYP2E1-enzym, CYP2F1-enzym, CYP3A4-enzym, CYP3A5-enzym, CYP4F2-enzym, DPD-enzym, Factor V Leiden, F2, SERPINC1, PROC, PROS1, G6PD-enzym, GSTM1-enzym, GSTP1-enzym, GSTT1-enzym, HLA-A*3101 / HLA-B*1502, HLA-B*5701, IL28B, MTHFR-enzym, NAT1-enzym, NAT2-enzym, NQO1-enzym, NUDT15 / TPMT en thiopurines, NUDT15-enzym, PON1-enzym, SLCO1B1-transporteiwit, SULT1A1-enzym, SULT1E1-enzym, TPMT-enzym, UGT1A1-enzym, VKORC1 / CYP2C9, VKORC1-enzym. Het verkrijgen van een uitslag van het Gamedi DNA leverpaspoort duurt 4-6 weken.
Glyfosaat urinetest
Verkoopprijs € 71,95
Koop deze test hier
Glyfosaat is ‘s werelds meest gebruikte breedspectrum herbicide en wordt hoofdzakelijk gebruikt om onkruid op landbouwgrond te bestrijden. Door het gebruik van glyfosaat wordt de zogenaamde shikimaat-pathway geremd, wat betekent dat de planten niet langer essentiële aminozuren kunnen vormen. Aangezien deze metabolische route alleen voorkomt in planten, bacteriën en schimmels, wordt een direct toxisch effect op mensen als onwaarschijnlijk beschouwd. Sommige studies rapporteren echter een mogelijke toxiciteit.
Het breedspectrum herbicide glyfosaat werd voor het eerst op de markt gebracht door het landbouwbedrijf Monsanto in de 70’er jaren onder de naam RoundUp®. Het effect is te wijten aan de remming van de belangrijke shikimaat-pathway van de planten, waardoor de planten hun groei staken en afsterven. Naast de ontwikkeling van het breedspectrum herbicide glyfosaat, zijn door Monsanto genetisch gemodificeerde gewassen geproduceerd met een glyfosaat-resistentie. Deze genetisch gemanipuleerde planten hebben de toepassingsintensiteit en duur van glyfosaat verder drastisch verhoogd. Vanwege het overmatige gebruik van glyfosaat-houdende herbiciden heeft zich reeds resistent onkruid ontwikkeld, wat een nog verder toegenomen gebruik van het plantengif tot gevolg heeft. Daarnaast is bekend dat glyfosaat ook een chelator is die spoor- en macro-elementen bindt (bijvoorbeeld koper, zink en ijzer). Dit resulteert in een tekort aan deze essentiële elementen.
In recente studies is het negatieve effect van glyfosaat op de menselijke darmflora (darmmicrobioom) aangehaald. Het is aangetoond dat glyfosaat een sterke antibiotische werking heeft, met name tegen lactobacillen, bifidobacteriën en Enterococcus faecalis. De gevoeligheid voor glyfosaat leidt dus tot een afname van deze beschermende bacteriën in de menselijke darm met als gevolg een verminderde afweer tegen pathogene bacteriën, in het bijzonder tegen Clostridia en Salmonella.
Daar komt bij dat pathogene Salmonella- en Clostridia-stammen resistent zijn tegen glyfosaat. De blootstelling aan glyfosaat kan derhalve leiden tot een verstoring van de darmflora (darmmicrobioom). Aan de andere kant wordt een dysbiose van het darmmicrobioom geassocieerd met verschillende ziekten, zoals blijkt uit talrijke studies: metabool syndroom, diabetes mellitus, inflammatoire darmziekten zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, prikkelbare darmsyndroom, darmkanker, calciumoxalaat-stenen, hart- en vaatziekten, reumatoïde artritis en neurologische stoornissen.
Het gebruik van glyfosaat en verwante residuen in voedsel, bodem en water moet niet worden onderschat. Opgemerkt moet worden dat niet alleen een glyfosaat-geïnduceerd tekort aan plantenaminozuren kan leiden tot problemen in het menselijke organisme, maar dat er ook een directe, negatieve invloed van glyfosaat op de darmflora aanwezig is. Zie ook Neuroloog Bas Bloem over Glyfosaat en Parkinsonrisico.
Indicaties:– Metabool syndroom
– Diabetes mellitus
– Morbus Crohn
– Colitis ulcerosa
– Prikkelbare darmsyndroom
– Darmkanker
– Calciumoxalaat-stenen
– Cardiovasculaire aandoeningen
– Reumatoïde arthritis
– Parkinson
– Neurologische stoornissen
Bas Bloem: ‘Telers zijn geen daders maar slachtoffers’
Neuroloog Bas Bloem won vrijdag 17 juni de Stevinpremie, Nederlands hoogste onderscheiding in de wetenschap. Hij kreeg die voor zijn onderzoek naar de schijnbaar onstuitbare opmars van de ziekte van Parkinson. Juist boeren en tuinders ziet hij als de grootste risicogroep voor deze hersenziekte. “De link met chemische gewasbescherming is evident.”
Zware metalen urinetest plus
Verkoopprijs € 110,95
Koop deze test hier
Bepaling van 17 zware metalen in de urine: aluminium, antimoon, arsenicum, lood, cadmium, chroom, kobalt, ijzer, koper, nikkel, palladum, platina, kwik, thalium, zink, tin.
Voor de beoordeling van de individuele blootstelling aan toxisch relevante stoffen is, naast een gedetailleerde medische milieuanamnese, de introductie van laboratorium diagnostische maatregelen onontbeerlijk. De keuze en het gebruik van laboratorium diagnostische maatregelen wordt echter bemoeilijkt door het feit dat de betrokkenen in zeldzame gevallen specifieke symptomen en klachten kunnen beschrijven die baanbrekend zouden zijn.
De belasting door zware metalen is niet alleen verantwoordelijk voor algemene klachten zoals misselijkheid, braken, chronische vermoeidheid, uitputting, hoofdpijn, migraine, concentratieproblemen en slapeloosheid, maar ze bevorderen ook het ontstaan van chronische ziekten. Meestal zien we symptomen die veel lijken op andere ziektebeelden of psychologische stress reacties. Met betrekking tot een blootstelling aan zware metalen zijn meestal hoofdpijn, duizeligheid, slaap- en concentratieproblemen of ADHD gelijkende symptomen prominent aanwezig. Bovendien moet men rekening houden met hormonale stoornissen, bloedbeeld veranderingen, nieraandoeningen, immunologische aandoeningen, auto-immuunziekten en andere metabole aandoeningen en orgaanfunctiestoornissen.
Een steun voor de inperking van het aantal vermoedelijke diagnoses kan een speciale screening zijn die de die besluitvorming ondersteunen voor verdere diagnostische maatregelen. Een urineonderzoek is een afspiegeling van de uitscheiding van de metalen. De bepaling van de concentratie in de urine is voornamelijk geïndiceerd voor metalen die nierbeschadiging veroorzaken. Zo is de concentratie van cadmium in de urine een indicator van de chronische blootstelling aan dit zware metaal.
Indicaties:
– Anemie
– Allergie
– Ademhalingsproblemen
– Hoge bloeddruk
– Vruchtbaarheidsstoornissen
– Haaruitval
– Huiduitslag
– Depigmentering
– Hyperkeratose
– Hartritmestoornissen
– Hyperactiviteit
– Infectiegevoeligheid
– Botstofwisseling stoornissen
– Leverfunctiestoornissen
– Maag-darm aandoeningen
– Neurologische symptomen
– Nephropathie
– Psychische stoornissen
– Psychomotorische symptomen
– Slijmhuidveranderingen