Berberine is een alkaloïde, een belangrijke bioactieve stof die al eeuwenlang…
Duindoorn- en Borageolie in de voeding
Duindoornolie wordt al duizenden jaren als een natuurlijke remedie gebruikt binnen met name de Ayurvedische en Chinese geneeswijzen en wordt gewonnen uit de pulp of zaden van de zuursmakende bes van de duindoorn. De duindoornbes is rijk aan het omega-7 vetzuur. De boragebloem is rijk aan het omega 6-vetzuur. Zowel Omega-6 en omega- 7 kunnen veel voordelen hebben voor uw gezondheid.
De duindoorn (Hippophae rhamnoides subsp. Rhamnoides) is een struik, die voorkomt in de noordwestelijke Himalaya-regio en in sommige delen van Europa. De meest voorkomende soort, de Hippophae rhamnoides L., vindt men in Nederland van nature vooral in open, kalkrijke duinen en bevat de hoogste hoeveelheid omega 7.
Alle delen van deze struik hebben potentieel geneeskrachtige eigenschappen.
Duindoornolie: bron van omega 7
Er zijn twee soorten duindoornolie. De olie uit de pulp van de bes heeft een rijke, dieprode of donkeroranje kleur; de olie uit de zaden is geel of lichtoranje van kleur. De twee oliën hebben een verschillende vetzuursamenstelling. De pulpolie bevat de meeste omega 7.
Meer dan de helft van het vetgehalte van duindoornolie is gezond, enkelvoudig onverzadigd en meervoudig onverzadigd vet (gemiddeld ongeveer 86%).
Duindoornolie is één van de weinige plantaardige bronnen die alle vier de soorten omega-vetzuren bevat: omega 3, omega 6, omega 7 en omega 9.
Andere bronnen van omega 7 zijn macadamianoten en vette zoetwatervissen. Het zit in mindere mate ook in avocado.
Belangrijke voedingsstoffen in duindoornolie
Duindoornolie zit daarnaast boordevol allerlei andere belangrijke voedingsstoffen. Zo is de olie ook rijk aan:
Vitamines:
- Vitamine B: B1, B2, B6, Biotine (B8), Foliumzuur (B11)
- Vitamine C
- Vitamine E en andere tocopherolen
- Vitamine K;
- Mineralen, zoals calcium, kalium, magnesium, ijzer en fosfor;
- Antioxidanten, onder andere flavonoïden en carotenoïden, vooral bètacaroteen, lycopeen en zeaxanthine;
- Eiwitten en enkele essentiële aminozuren;
- Organische zuren, waaronder appelzuur, kininezuur, oxaalzuur, citroenzuur en wijnsteenzuur;
- Sterolen, zoals B-sitosterol, cholesterol, campesterol en stigmasterol.
Duindoornolie breed inzetbaar
Dankzij de hoeveelheid aan Omega 7 vetzuren [1-4] is de olie ook goed voor onder andere:
- de huid (psoriasis, UV-straling),
- droge mond, gebrekkige speekselproductie
- droge huid
- de slijmvliezen,
- hart- en bloedvaten
- de spijsvertering.
- tegen droge ogen
- tegen ontstekingen (maag-darm zweer)
- tegen vaginale droogheid
- voedend voor de lever
- slokdarmschade door maagreflux
Borageolie is rijk aan gammalinoleenzuur(GLA)
De boragebloem (Borago officinalis), of ook wel bernagie of komkommerkruid genoemd, bevat een omega 6-vetzuur dat veel voordelen voor uw gezondheid heeft. In de orthomoleculaire geneeskunde en natuurdiëtetiek wordt borageolie ingezet voor het behoud van gezonde slijmvliezen, soepele gewrichten, een gezonde huid, sterke botten, een regelmatige menstruatiecyclus, een goed afweersysteem, een normale celdeling en een gezonde cholesterolspiegel. Tevens kan het helpen bij de behandeling van astma, atopisch eczeem en reumatoïde artritis en Sjögren.
Gammalinoleenzuur (vaak afgekort tot GLA) is een omega 6-vetzuur dat slechts in zeer beperkte mate in de voeding voor komt. In het lichaam wordt het gevormd door linolzuur, maar de omzetting van linolzuur naar gammalinoleenzuur kan haperen.
Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer u:
- te veel transvetzuren gebruikt,
- te hoge inname heeft van verzadigde vetten,
- regelmatig suiker gebruikt,
- regelmatig alcohol gebruikt,
- een hoge inname heeft van onvolwaardige koolhydraten (geraffineerde),
- een tekort heeft aan essentiële voedingsstoffen, die bij de omzetting betrokken zijn: magnesium, vitamine B6, niacine (B3), zink, selenium, vitamine C, vitamine E, het enzym delta-6-desaturase, dat linolzuur omzet in GLA, onvoldoende aanmaakt (bij bijvoorbeeld ouderen is het enzym in mindere mate aanwezig).
Suppletie van Borageolie (GLA)
Tekenen van een mogelijk tekort zijn onder meer droge huid, zwakke slijmvliezen en een grotere kans op chronische ontstekingsziekten. Suppletie met het omega-3 vetzuur EPA (eicosapentaeenzuur) naast omega 6 (GLA), voorkomt overmatige vorming van (ontstekingsbevorderende) arachidonzuurmetabolieten.
GLA-suppletie bij atopisch eczeem heeft minder effect als u tevens corticosteroïden gebruikt.
Meervoudig onverzadigde vetzuren oxideren gemakkelijk. Inname van deze vetzuren moet gepaard gaan met voldoende inname van antioxidanten (met name vitamine E).
Belangrijk aandachtspunten bij hoge dosis GLA-inname
- Voor de omzetting van GLA is voldoende zink, vitamine C en vitamine B6 nodig.
- GLA bevordert de calciumopname en -activiteit.
- GLA remt de plaatjesaggregatie en heeft mogelijk een additief effect bij gebruik van bloedverdunnende medicijnen.
- GLA kan de effectiviteit van het antibioticum ceftazidime verhogen.
- GLA verhoogt de effectiviteit van reguliere medicatie waaronder tamoxifen en paclitaxol. Mogelijk ook van medicijnen zoals doxorubicine, vincristine, vinblastine en vinorelbine.
- GLA kan mogelijk de effectiviteit van cisplatine en carboplatine verlagen.
- GLA beschermt de nieren mogelijk tegen beschadiging door cyclosporine. Tevens kan het de werking van cyclosporine versterken.
- GLA-suppletie kan de behoefte aan NSAID’s en corticosteroïden verlagen.
- GLA vergroot (in theorie) de kans op convulsies bij gebruik van fenothiazines. Wees dus voorzichtig met deze combinatie.
- Soms treden maagdarmklachten op. Het kan in veel gevallen voorkomen worden door het GLA-supplement bij een maaltijd in te nemen.
Teunisbloemolie staat bekend om dezelfde effecten als Borageolie (Borago officinalis). Dit komt omdat deze olie ook rijk is aan GLA. Borage bevat echter 23% GLA, waar teunisbloemolie slechts 8 tot 10% GLA bevat.
Uitwendig gebruik borageolie
Gemengd met calendulaolie werkt borrageolie helend bij droge, jeukende huidproblemen zoals eczeem en psoriasis. De borrageolie kan lokaal aangebracht worden op het gelaat en op het lichaam. Bij massages kan de olie puur gebruikt worden of in combinatie (4 % tot 8 % in zoete amandelolie, macadamiaolie of calendulaolie).
Borrageolie kan ook als voedend haarmasker gebruikt worden, voor zeer droge, beschadigde of afbrekende haren. Breng de olie op de haren met bijzondere aandacht voor de haartoppen. Laat het oliemasker een ½ uur inwerken op de hoofdhuid en haren en was daarna het haar met een shampoo.
Tevens kan het gebruikt worden als neutrale draagolie voor de verdunning van essentiële oliën.
Referenties
[1] Aleksandra Zielińska. Abundance of active ingredients in sea-buckthorn oil. Lipids Health Dis. 2017; 16: 95. Published online 2017 May 19. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5438513/
[2] Yan-JunXua. Health benefits of sea buckthorn for the prevention of cardiovascular diseases. Science direct; https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1756464611000028
[3] Petra S Larmo. Effects of sea buckthorn oil intake on vaginal atrophy in postmenopausal women: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25104582/
[4] Sea Buckthorn: uses, side effects, interactions, dosage. https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-765/sea-buckthorn
[5] Sergeant S et al. Gamma-linolenic acid, dihommo-gamma linolenic, eicosanoids and inflammatory processes. Eur J Pharmacol. 2016;785:77-86. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4975646/#R92
[6] Kazani et al. 2014. Effect of 6 weeks of dietary supplementation with borage and echium seed oils which are linked to inflammatory presentation of asthma. https://www.researchgate.net/figure/Effect-of-6-weeks-of-dietary-supplementation-with-borage-and-echium-seed-oils-on-FEV1_fig3_269281002
[7] Arm JP et al. Impact of botanical oils on polyunsaturated fatty acid metabolism and leukotriene generation in mild asthmatics. Lipids Health Dis. 2013;12:141.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3851449/
[8] Kim DH et al. Gamma linolenic acid exerts anti-inflammatory and anti-fibrotic effects in diabetic nephropathy. Yonsei Med J. 2012;53(6):1165-75. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3481382/
[9] Gumus K et al. The role of inflammation and antiinflammation therapies in keratoconjunctivitis sicca. Clin Ophthalmol. 2009;3:57-67. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2709015/
[10] Kapoor R et al. Gamma linolenic acid: an antiinflammatory omega-6 fatty acid. Curr Pharm Biotechnol. 2006;7(6):531-4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17168669/
[11] Aragona P et al. Systemic omega-6 essential fatty acid treatment and pge1 tear content in Sjögren’s syndrome patients. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2005;46(12):4474-9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16303936/
[12] Foster RH et al. Borage oil in the treatment of atopic dermatitis. Nutrition. 2010;26(7-8):708-18. Gamma-linolenic acid (GLA). Monograph. Altern Med Rev. 2004 Mar;9(1):70-8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20579590/
[13] Rosenstein ED et al. Pilot study of dietary fatty acid supplementation in the treatment of adult periodontitis. Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids. 2003;68(3):213-8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12591005/
[14] Barham JB et al. Addition of eicosapentaenoic acid to gamma-linolenic acid-supplemented diets prevents serum arachidonic acid accumulation in humans. J Nutr. 2000;130(8):1925-31. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10917903/
[15] Adili, Reheman, Megan Hawley, en Michael Holinstat. “Regulation of platelet function and thrombosis by omega-3 and omega-6 polyunsaturated fatty acids”. Prostaglandins & other lipid mediators 139 (november 2018): 10–18.
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1098882318300480?via%3Dihub
[16] Innes, Jacqueline K., en Philip C. Calder. “Omega-6 Fatty Acids and Inflammation”. Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids 132 (1 mei 2018): 41–48. https://www.plefa.com/article/S0952-3278(18)30074-7/fulltext
[17] J. Y. Jung, H. H. Kwon, J.S. Hong, et al. Effect of Dietary Supplementation with Omega-3 Fatty Acid and gamma-linolenic Acid on Acne Vulgaris: A Randomised, Double-blind, Controlled Trial. Department of Dermatology, Seoul National University College of Medicine, Acne and Rosacea Research Laboratory, Department of Food Service and Nutrition Care, Seoul National University Hospital, and Oracle Dermatology Clinic, Seoul, Korea. Dae Hun Suh, MD, PhD, Department of Dermatology, Seoul National University Hospital, 28 Yongon-dong, Chongno-gu, Seoul 110-744, Korea. Accepted Jan 8, 2014; Epub ahead of print Feb 18, 2014. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24553997/
https://www.orthokennis.nl/nieuws/Omega-3-en-6-vetzuren-acne-vulgaris