Bij het reguleren van de schildklierhormoonhuishouding zijn er verschillende hormonen betrokken,…
Neurotransmitters testen
Neurotransmitters worden vaak de chemische boodschappers van het lichaam genoemd. Het zijn de moleculen die door het zenuwstelsel worden gebruikt om berichten tussen neuronen (zenuwcellen) of van neuronen naar spieren over te brengen.
Een neurotransmitter beïnvloedt een neuron op drie manieren: prikkelend, remmend of modulerend.
Functie neurotransmitters
Er zijn een aantal neurotransmitters die door het lichaam worden gebruikt voor verschillende functies, waaronder acetylcholine, glutamaat, GABA, glycine, dopamine, noradrenaline en serotonine. Glutamaat is de belangrijkste prikkelende neurotransmitter die in de hersenen wordt gebruikt. Het is ook de primaire bemiddelaar van de plasticiteit van het zenuwstelsel. [4]
Glutamaat is betrokken bij aanpasbare synapsen, waarvan onderzoekers vermoeden dat het de geheugenopslagelementen van de hersenen zijn. [5] Gamma-aminoboterzuur (GABA) en glycine daarentegen dienen als de belangrijkste remmende neurotransmitters. GABA kan bijvoorbeeld ongeveer 40% van de remmende verwerking in de hersenen voor zijn rekening nemen. Glycine komt voornamelijk voor in het ruggenmerg. [6]
Dopamine, een andere belangrijke neurotransmitter, speelt een essentiële rol in verschillende hersenfuncties, waaronder leren, motorische controle, beloning, emotie en uitvoerende functies. Dopamine is ook betrokken bij psychiatrische en neurologische aandoeningen. [7]
Serotonine is een neurotransmitter die meerdere neuropsychologische processen en neurale activiteit moduleert – veel medicijnen die in de psychiatrie en neurologie worden gebruikt, richten zich op serotonine. Serotonine heeft ook implicaties die invloed hebben op gastro-intestinale processen zoals darmmotiliteit, blaascontrole en cardiovasculaire functie. [8]
Noradrenaline is een monoamine dat wordt gesynthetiseerd in het centrale zenuwstelsel en de sympathische zenuwen. De locus coeruleus van de hersenen speelt een vitale rol bij de signalering van noradrenaline. De afgifte van noradrenaline in de hersenen oefent effecten uit op een verscheidenheid aan processen, waaronder stress, slaap, aandacht, focus en ontsteking. Het speelt ook een rol bij het moduleren van de reacties van het autonome zenuwstelsel. [9]
Histamine is een andere neurotransmitter die homeostatische functies in het lichaam bemiddelt, wakkerheid bevordert, voedingsgedrag moduleert en motiverend gedrag regelt. [10]
Pathofysiologie
De neurotransmitter glutamaat is betrokken bij meerdere neurodegeneratieve onderzoeken. Onderzoekers zijn het erover eens dat glutamaat-excitotoxiciteit ongetwijfeld een rol speelt in de pathogenese van de ziekte van Alzheimer, de meest voorkomende neurodegeneratieve pathologie die de oudere bevolking treft. Onderzoek suggereert dat glutamaat-excitotoxiciteit de progressie van de ziekte van Alzheimer versnelt. [12]
Glutamaat is ook betrokken bij de pathogenese van de ziekte van Parkinson. Mutaties in genen die coderen voor de parkine- en DJ1-eiwitten zijn aanwezig bij de ziekte van Parkinson, die betrokken zijn bij de regulatie van stimulerende glutamaatsynapsen. Deze eiwitten kunnen ook neuronen beschermen tegen glutamaat-excitotoxiciteit. [13] [14]
Klinische betekenis
Gamma-aminoboterzuur (GABA), de belangrijkste remmende neurotransmitter in het centrale zenuwstelsel, is gericht op de behandeling van angststoornissen, slapeloosheid, epilepsie en andere aandoeningen. Deze geneesmiddelen veranderen met name de GABAerge-functie door zich te richten op de GABA-A- en GABA-B-receptoren. [15]
Dopamine speelt niet alleen een belangrijke rol in meerdere fysiologische processen, maar speelt ook een rol bij de pathologie van psychiatrische en neurodegeneratieve ziekten. Verstoringen in de neurotransmissie van dopamine zijn betrokken bij schizofrenie, psychose, depressie, het syndroom van Gilles de la Tourette en aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit.
Wat neurodegeneratieve ziekten betreft, is dopamine gerelateerd aan de ziekte van Parkinson, multiple sclerose en de ziekte van Huntington. Er is uitgebreid onderzoek gedaan naar de rol van dopaminerge neuronen bij de ziekte van Parkinson. Momenteel suggereert onderzoek dat de degeneratie van dopaminerge neuronen in de substantia nigra pars compacta betrokken is bij de pathogenese van de ziekte van Parkinson. [16]
Serotonine, een neurotransmitter die verschillende neuropsychiatrische processen regelt, is betrokken bij de pathogenese van depressie. Onderzoek heeft aangetoond dat patiënten met endogene depressie lage plasmaspiegels hebben van tryptofaan, een voorloper van serotonine. Bovendien vonden postmortale studies een verband tussen verlaagde serotoninespiegels in de hersenen en zelfmoord bij depressieve patiënten. In het licht hiervan zijn er nogal wat medicijnen ontwikkeld die zich richten op serotonine bij de behandeling van depressie. Tricyclische antidepressiva werken bijvoorbeeld door het serotoninegehalte in de synaps te verhogen. [17]
Noradrenaline is betrokken bij de pathogenese van neuropsychiatrische stoornissen. Veranderingen in locus coeruleus vuren, ontregeling van de norepinefrinefunctie, synaptische receptorregulatie en norepinefrinebeschikbaarheid resulteren in pathogenese. Aandoeningen die verband houden met norepinefrinedisfunctie omvatten angststoornissen, stemmingsstoornissen, aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit, de ziekte van Alzheimer en posttraumatische stressstoornis. Bovendien zijn veel symptomen bij deze aandoeningen direct toe te schrijven aan noradrenalinedisfunctie in de neurale circuits. [18]
Een prominente bijdrage aan de pathogenese van IgE-gemedieerde ziekten is de neurotransmitter histamine. Geproduceerd in mestcellen, oefent histamine zijn effecten in het lichaam uit door zich te binden aan bepaalde histaminereceptoren. Twee van de belangrijkste kenmerken van astma, bronchospasme en slijmvliesoedeem, zijn direct gerelateerd aan histaminereceptorstimulatie. [19]
Histamine is ook betrokken bij de pathogenese van multiple sclerose, die wordt gekenmerkt door inflammatoire demyelinisatie in het centrale zenuwstelsel. In diermodellen is aangetoond dat histamine de doorlaatbaarheid van de bloed-hersenbarrière verandert. Deze verandering in permeabiliteit leidde tot een toename van cellen die het centrale zenuwstelsel infiltreerden, waardoor neuro-inflammatie toenam. [20]
Analyseren van neurotransmitters
Naast de hormonen van de hypothalamus-bijnier (HPA), zoals cortisol, zijn de neurotransmitters serotonine, GABA, glutamaat, dopamine, noradrenaline en adrenaline essentieel om adequaat op stress te reageren.
De acute reactie van het lichaam op stress is in eerste instantie een fysiologische reactie om de reguliere stress goed aan te kunnen. Als het lichaam vervolgens voldoende tijd krijgt om te herstellen, zijn er geen verdere gevolgen. Als de herstelfase echter uitblijft en de stress chronisch wordt, kan de productie van de signaalstoffen verschuiven en uiteindelijk uitgeput raken. Dit kan uiteindelijk verstrekkende gevolgen voor de gezondheid hebben.
NeuroSpot test brengt zekerheid
Met de eenvoudige NeuroSpot urine- en speekseltest maakt LHM Diagnostiek de hoeveelheid stresshormonen en neurotransmitters zichtbaar die kunnen optreden bij chronische stress. De speeksel- en urinemonsters kunnen uw cliënten zelf thuis afnemen met de gepatenteerde DrySpot-technologie. Dit zorgt voor uitstekende validiteit door stabiele waarden.
Een gepersonaliseerde rapportage helpt u bij het in kaart brengen van de onbalans in uw neurotransmitters.
Een individueel afgestemd gezond dieet en een suppletiebehandeling kunnen een bijdragen leveren om de bouwstenen van de neurotransmitters in balans te brengen. Daarnaast is psychotherapie aan te bevelen.
Parameters van de neurospot functies en symptomen in een opslag
Serotonine
Verantwoordelijk voor:
Stemming,
Eetlust,
Slaap.
Symptomen bij een verhoogd niveau:
Zelden – behalve bij de context van medicatie en serotoninesyndroom.
Symptomen bij een verlaagd niveau:
Depressie,
Angst,
Slaapproblemen,
Overmatige eetlust,
Hoofdpijn,
Opvliegers,
Obsessieve-compulsieve stoornis.
Dopamine
Verantwoordelijk voor:
Goed humeur,
Plezier en welzijn,
Voldoening,
Vrijwillige spiercoördinatie,
Spijsvertering,
Geheugen.
Symptomen bij een verhoogd niveau
Dyspepsie,
Ontwikkelingsvertraging,
Aandachtsstoornissen / moeite met concentreren,
Mentale stoornissen,
Autisme.
Symptomen bij een verlaagd niveau:
Verslavingsproblemen,
Eetaanvallen,
Motoriek stoornissen,
Restless Legs Syndroom,
Ziekte van Parkinson.
Noradrenaline
Verantwoordelijk voor:
Aandacht / Focus,
Alertheid,
Emotionele stabiliteit,
Emotioneel geheugen,
Endocriene functie.
Symptomen bij een verhoogd niveau
Angst,
Hyperactiviteit,
Hypertensie,
Posttraumatisch stresssyndroom,
ADHD.
Symptomen bij een verlaagd niveau:
Tekort aan energie,
Concentratieproblemen,
Verlies van motivatie,
Terneergeslagenheid,
Verzwakte gevoeligheid voor pijn.
Adrenaline
Verantwoordelijk voor:
Energie.
Motivatie.
Concentratie.
Periodes van gespannenheid.
Symptomen bij een verhoogd niveau
Slaapproblemen,
Angst,
Aandachtsstoornissen.
Symptomen bij een verlaagd niveau:
Vermoeidheid / uitputting,
Verzwakt gezichtsvermogen,
Problemen met gewichtsverlies.
GABA
Verantwoordelijk voor:
Rust en ontspanning,
Leren,
Geheugen.
Symptomen bij een verhoogd niveau
Tegenregulatie van verhoogde excitatoire neurotrasmitters narcose/verdovingsmiddelengebruik.
Symptomen bij een verlaagd niveau:
Ongecontroleerde angst,
Hyperactiviteit,
Slaapproblemen.
Glutamaat
Verantwoordelijk voor:
Leren,
Geheugen,
Periodes van gespannenheid.
Symptomen bij een verhoogd niveau
Onrust,
Terneergeslagenheid,
Kramp,
Immuunstoornissen,
Obsessieve-compulsieve stoornis,
Autisme.
Symptomen bij een verlaagd niveau:
Vermoeidheid / uitputting,
Verzwakt gezichtsvermogen,
Schizofrenie.
DHEA (daalt met de leeftijd)
Verantwoordelijk voor:
Helpt bij het omgaan met stress,
Activering van het immuunsysteem,
Motivatie.
Symptomen bij een verhoogd niveau
Meestal geen symptomen.
Aanhoudend verhoogde niveaus kunnen echter symptomen veroorzaken en moeten nader worden onderzocht.
Symptomen bij een verlaagd niveau:
Verhoogde gevoeligheid voor stress,
Malaise,
Depressie,
Tekort aan geslachtshormonen,
PMS,
Problemen met de menopauze.
Cortisol
Verantwoordelijk voor:
Aanpassing aan verhoogde eisen wegens stress,
Verhoging van glucoseniveau in het bloed,
Verzwakt reactie van het immuunsysteem,
Vergrote eetlust,
Verlaagde pijngrens.
Symptomen bij een verhoogd niveau
Slaapproblemen,
Metabolische stoornissen met overgewicht,
Vergroot buikvet,
Verhoogde cholesterolwaardes,
Hypertensie,
Gevoeligheid voor infectie.
Symptomen bij een verlaagd niveau:
Moeite met opstaan in de ochtend,
Vermoeidheid,
Passiviteit,
Apathie,
Verhoogde gevoeligheid voor pijn,
Vergeetachtigheid.
Natuurlijke bronnen voor de neurotransmitteraanmaak
Neurotransmitters zijn chemische boodschapperstoffen. Het lichaam kent er zo’n vijftig verschillende, de belangrijkste zijn acetylcholine, dopamine, GABA, (nor)adrenaline en serotonine. Neurotransmitters zorgen voor informatieoverdracht tussen de miljarden zenuwcellen (neuronen). De meeste neurotransmitters bevinden zich in de hersenen en het ruggenmerg. Ons gevoel van welzijn, vermogen om helder te denken, pijnbeleving en nachtrust zijn afhankelijk van een evenwichtige neurotransmitterbalans.
De aanmaak van neurotransmitters wordt voor een belangrijk deel bepaald door de voeding die je eet. Eiwitrijke voeding bevat aminozuren, die in je lichaam worden omgezet naar neurotransmitters. Daarnaast zijn cofactoren voor de omzettingen nodig zoals magnesium, zink, vitamine B1, vitamine B3, vitamine B6, B12, folaat, ijzer, zink, koper, mangaan, Same, B5, vitamine C.
Tryptofaanbronnen die de voorloperstof is van serotonine.
Banaan, zaden (zonnebloempitten, sesamzaad, chiazaad), noten (amandelen, hazelnoten), spirulina, haver, mozarella, gevogelte, spinazie.
Tyrosinebronnen die de voorloperstof is van dopamine.
Vlees, vis, gevogelte, peulvruchten, cottage cheese, spirulina, haver, ei, yoghurt.
Glutaminezuurbronnen die de voorloperstof is van GABA.
Eendenborst, ei, gevogelte, avocado, kamut, zaden, yoghurt, haver, boekweit.
Cholinebronnen die de voorloperstof is voor acetylcholine.
Ei, eidooier, edelgistvlokken, zon gedroogde tomaten, boerenkool, kippen-/runderlever, rode biet, medicinale paddenstoelen, tarwekiemen, cottage cheese, artisjok, noten, zaden.
Een goede manier om de balans in jouw neurotransmitter- en hormoonspiegel terug te brengen, is door biologische- volwaardig te eten. Dat is geen dieet, maar een leefstijl. Daarbij eet je zo veel mogelijk gevarieerd en natuurlijke, onbewerkte voedingsmiddelen. Ook vermijd je al dan niet verborgen suikers.
Neurospot Basic test
Waarom stress testen met de NeuroSpot Basic?
Het bepalen van stresshormonen en neurotransmitters is normaliter een ingewikkeld proces. Met de afnamemethodes van de NeuroSpotstress test kun je echter gewoon thuis het monster afnemen en jouw stressbelasting laten bepalen, d.m.v. 3 speekselmonsters en 1 urinemonster. De NeuroSpot afname-kit maakt gebruik van een speciale Dryspot technologie, waarmee je dus betrouwbaar neurotransmitters kan laten testen en die je per post op kunt sturen naar het laboratorium. De DrySpot-technologie is daarnaast ook gepatenteerd en zorgt dus voor uitstekende validiteit door stabiele waarden.
Verder diagnostisch onderzoek
In principe ontstaan de volgende differentiële diagnostische uitgangspunten in het geval van een disbalans van neurotransmitters:
Bepaalde micronutriënten en aminozuren zijn onvervangbare cofactoren voor neurotransmittersynthese. Zo leidt stress vaak tot gastro-intestinale disfuncties. Een neurotransmittertekort kan daarom een resultaat zijn van reabsorbtie-aandoeningen. Dit geeft dus aan hoe darmgezondheid een centrale rol speelt bij elke vorm van stress en neurotransmitter disbalans. Vooral wanneer darmproblemen aanwezig zijn, in geval van verlaagde neurotransmitterniveaus, moet ook darmherstel overwogen worden.
Een ontsteking is de meest voorkomende oorzaak voor een serotoninetekort. In het geval van ontsteking wordt tryptofaan, een basisonderdeel van de synthese van serotonine, voornamelijk gebruikt voor de synthese van kynurenine. Dit betekent dat er minder of te weinig overblijft voor de synthese van serotonine. Daarom moet de oorzaak van een ontsteking gezocht worden.
Een IgG voedingsovergevoeligheid kan een mogelijke oorzaak zijn van chronische ontstekingen.
Fructose- en lactose-intolerantie worden ook gekoppeld aan een serotoninetekort wegens verminderde tryptofaanresorptie.
Meer lezen? Zie de volgende artikelen op onze site:
De ontmaskering van de rol van serotonine bij depressie
Dopamine-zelfregulatie
Het verschil tussen L-glutamine en glutamaat
Neurotransmitters, de hersenboodschappers en voeding
Tip: Youtube JufDanielle; Hersenen: Neurotransmitters – De basis (mooie uitleg).
Meer video’s van JufDanielle vind je hier.
Aanhoudende Stress en uitputting (Burnout Kombitest)
Verkoopprijs € 219,00
Koop deze test hier
Ter bepaling van de actuele neuro-endocrinologische situatie. Laboratoriumanalyse van adrenaline, het cortisol dagprofiel, DHEA, dopamine, noradrenaline en serotonine.
Zowel lichamelijke als geestelijke stress kan een duurzame uitwerking hebben op het lichamelijk en geestelijk welbevinden van de mens. De afstemming van het centrale zenuwstelsel en de fijne coördinatie als antwoord op stress volgt na een samenspel van Cortisol met de eveneens stimulerende catecholaminen noradrenaline en adrenaline en in nauwe wisselwerking met het meer remmende serotonine.
Een burn-out is het gevolg van een aanhoudende buitensporige individuele belasting Deze toenemende vermoeidheid is geassocieerd met een stoornis van de neuronale en hormonale regulatie en het falen van de bijbehorende compensatiemechanismen.
Met deze laboratoriumtest kan de actuele neuro-endocriene situatie worden bepaald.
Indicaties:
– extreme moeheid in de ochtend
– algehele vermoeidheid
– prestatievermindering
– depressie
– slapeloosheid
– angsten
– lichamelijke en geestelijke stress
Aanhoudende Stress en uitputting Plus test (Burnout Plus Kombitest)
Verkoopprijs € 329,00
Koop deze test hier
Ter bepaling van de actuele neuro-endocrinologische situatie. Laboratoriumanalyse van adrenaline, het cortisol dagprofiel, DHEA, dopamine, noradrenaline, serotonine, testosteron, progesteron en oestradiol.
Zowel lichamelijke als geestelijke stress kan een duurzame uitwerking hebben op het lichamelijk en geestelijk welbevinden van de mens. De afstemming van het centrale zenuwstelsel en de fijne coördinatie als antwoord op stress volgt na een samenspel van Cortisol met de eveneens stimulerende catecholaminen noradrenaline en adrenaline en in nauwe wisselwerking met het meer remmende serotonine.
Een burnout is het gevolg van een aanhoudende buitensporige individuele belasting. Deze toenemende vermoeidheid is geassocieerd met een stoornis van de neuronale en hormonale regulatie en het falen van de bijbehorende compensatiemechanismen. Met deze laboratoriumtest kan de actuele neuro-endocriene situatie worden bepaald.
Indicaties:
– extreme moeheid in de ochtend
– algehele vermoeidheid
– prestatievermindering
– depressie
– slapeloosheid
– angsten
– lichamelijke en geestelijke stress
Referenties
1.Rizo J. Mechanism of neurotransmitter release coming into focus. Protein Sci. 2018 Aug;27(8):1364-1391. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29893445/
2.Herlenius E, Lagercrantz H. Neurotransmitters and neuromodulators during early human development. Early Hum Dev. 2001 Oct;65(1):21-37. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11520626/
3.Herlenius E, Lagercrantz H. Development of neurotransmitter systems during critical periods. Exp Neurol. 2004 Nov;190 Suppl 1:S8-21. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15498537/
4.Zhou Y, Danbolt NC. Glutamate as a neurotransmitter in the healthy brain. J Neural Transm (Vienna). 2014 Aug;121(8):799-817. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24578174/
5.Gross L. “Supporting” players take the lead in protecting the overstimulated brain. PLoS Biol. 2006 Nov;4(11):e371. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20076484/
6.Bowery NG, Smart TG. GABA and glycine as neurotransmitters: a brief history. Br J Pharmacol. 2006 Jan;147 Suppl 1:S109-19. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16402094/
7.Ko JH, Strafella AP. Dopaminergic neurotransmission in the human brain: new lessons from perturbation and imaging. Neuroscientist. 2012 Apr;18(2):149-68. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21536838/
8.Berger M, Gray JA, Roth BL. The expanded biology of serotonin. Annu Rev Med. 2009;60:355-66. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19630576/
9.O’Donnell J, Zeppenfeld D, McConnell E, Pena S, Nedergaard M. Norepinephrine: a neuromodulator that boosts the function of multiple cell types to optimize CNS performance. Neurochem Res. 2012 Nov;37(11):2496-512. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22717696/
10.Passani MB, Panula P, Lin JS. Histamine in the brain. Front Syst Neurosci. 2014;8:64. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24808830/
11.Südhof TC. Neurotransmitter release: the last millisecond in the life of a synaptic vesicle. Neuron. 2013 Oct 30;80(3):675-90. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24183019/
12.Lau A, Tymianski M. Glutamate receptors, neurotoxicity and neurodegeneration. Pflugers Arch. 2010 Jul;460(2):525-42. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20229265/
13.Wang Y, Chandran JS, Cai H, Mattson MP. DJ-1 is essential for long-term depression at hippocampal CA1 synapses. Neuromolecular Med. 2008;10(1):40-5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18246449/
14.Dong XX, Wang Y, Qin ZH. Molecular mechanisms of excitotoxicity and their relevance to pathogenesis of neurodegenerative diseases. Acta Pharmacol Sin. 2009 Apr;30(4):379-87. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19343058/
15.Jembrek MJ, Vlainic J. GABA Receptors: Pharmacological Potential and Pitfalls. Curr Pharm Des. 2015;21(34):4943-59. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26365137/
16.Rangel-Barajas C, Coronel I, Florán B. Dopamine Receptors and Neurodegeneration. Aging Dis. 2015 Sep;6(5):349-68. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26425390/
17.Coppen AJ, Doogan DP. Serotonin and its place in the pathogenesis of depression. J Clin Psychiatry. 1988 Aug;49 Suppl:4-11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3045111/
18.Ressler KJ, Nemeroff CB. Role of norepinephrine in the pathophysiology of neuropsychiatric disorders. CNS Spectr. 2001 Aug;6(8):663-6, 670. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15520614/
19.Akagi M. [Histamine in the pathogenesis of asthma]. Nihon Yakurigaku Zasshi. 1998 Apr;111(4):217-22. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9618706/
20.Jadidi-Niaragh F, Mirshafiey A. Histamine and histamine receptors in pathogenesis and treatment of multiple sclerosis. Neuropharmacology. 2010 Sep;59(3):180-9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20493888/
21. Biocommunicatie neurotransmitters. https://www.zoelho.com/ZoelhoNL/Publish/inleiding_biocommunicatie/neurotransmitters.htm