Loodinname via kraanwater

100.000 à 200.000 woningen in Nederland zijn uitgevoerd met schadelijke loden leidingen, zo blijkt uit een rapport van de Gezondheidsraad, ‘Loodinname via kraanwater’(2), dat onlangs is verschenen. Daardoor krijgen honderdduizenden mensen te veel lood binnen via het kraanwater

Het lood in het water is niet levensbedreigend, maar kan wel vervelende gevolgen hebben. Bij jonge kinderen heeft het effect op hun hersenen en bij iedereen op de bloeddruk en de nierfunctie. Dit kan leiden tot hart- en vaatziekten en chronische nierproblemen. Lood kan bij jonge kinderen leiden tot een lagere intelligentie: dit kan 2-5 IQ-punten kosten. Vooral baby’s zijn extra kwetsbaar omdat hun darmen lood makkelijker opnemen en hun hersenen nog sterk in ontwikkeling zijn.

Nieuwbouwwoningen

De Gezondheidsraad waarschuwt ook voor huizen met spiksplinternieuwe leidingen. In het grootste gedeelte van de nieuwbouwhuizen kunnen loodconcentraties namelijk tijdelijk ook te hoog zijn. Dat komt doordat de koppelstukken van nieuwe leidingen in het begin lood kunnen afgeven. Waarschijnlijk is dat zo gedurende een periode van enkele maanden.
Volgens de Gezondheidsraad worden zo naar schatting enkele tienduizenden jonge kinderen en enkele duizenden zwangere vrouwen blootgesteld aan ongewenst hoge loodgehaltes.

Volgens de Europese en Nederlandse drinkwaternorm mag er maximaal 10 µg/l in het water zitten. In woningen met loden leidingen, in nieuwbouwhuizen en huizen met nieuwe leidingen zijn die concentraties met 35 µg/l meer dan 3x zo hoog. De Gezondheidsraad pleit ervoor de limiet te verlagen naar 5 µg/l.

Zwangere vrouwen, foetus en pasgeborene

Zwangerschap en borstvoeding bevorderen de vrijstelling in de bloedbaan van lood dat opgeslagen is in het beenderstelsel; lood passeert vlot de placenta. De absorptie van lood door de moeder verhoogt tijdens de zwangerschap tot 70 % van het ingenomen lood, in tegenstelling tot 20 % buiten de zwangerschap. Lood wordt uitgescheiden in de moedermelk en het neurologisch stelsel van de foetus en de pasgeborene is in volle ontwikkeling.

Verschillende prospectieve studies lijken aan te tonen dat pre- en postnatale blootstelling aan lood, zelfs in zeer lage concentratie, invloed heeft op de cognitieve ontwikkeling en het gedrag van het kind. Er zou ook een verstoring van de groei zijn.

Volgens de Gezondheidsraad is dit reden tot alertheid en voorzichtigheid en is er actie nodig. Loden leidingen moeten worden verwijderd. Lukt dit niet, dan kunnen zwangere vrouwen voortaan beter bronwater uit flessen drinken, adviseert de raad. Dat geldt ook voor baby’s die de fles krijgen en kinderen tot 7 jaar.

Werkingsspectrum zware metalen

Zware metalen vertonen een breed werkingsspectrum:

• Ze binden vanwege hun grote affiniteit voor zwavel aan disulfide- en sulfhydrylgroepen van eiwitten. Dit leidt tot proteïnestructuurveranderingen en enzymstoornissen en bevordert de ontwikkeling van auto-immuunziekten.
• Zware metalen beschadigen celstructuren van vooral het immuun- en zenuwsysteem. Ze remmen centrale regulerende mechanismen.
• Zware metalen inactiveren het ontgiftingssysteem door enzymremming. Daardoor veroorzaken ze de vorming van vrije radicalen.
• Een centraal werkingsmechanisme van de metalen houdt stand in hun interactie met essentiële micronutriënten, zoals calcium, ijzer, zink en selenium, waarvan de opname verminderd is. Hieruit resulteren aanzienlijke stofwisselingsstoornissen, omdat microvoedingsstoffen vooral als
  enzymactivatoren fungeren.
• Zware metalen verzamelen zich bij voorkeur in het centrale zenuwstelsel, botten, pancreas, nieren en lever. Sommige organen fungeren als zware metalendepots, zoals bijvoorbeeld botweefsel (lood, cadmium), hypofyse (kwik) en de lever (koper).

Voeding als bron van lood

Voeding kan een bron van lood zijn, maar de invloed van deze factor neemt voortdurend af, door het afschaffen van loodhoudende brandstoffen (gevolg: vervuiling van de grond en daardoor van gewassen en melk) en het verbod om lood te gebruiken voor het solderen van naden in conservenblikken. Begin jaren ’80 nam een volwassene per dag gemiddeld 56 µg lood in via de voeding. Momenteel bedraagt dit tussen 1,8 en 4,2 µg per dag.(ATDSR 2000)

Loodbesmetting van voedsel en water is nog steeds een ernstig wereldwijd probleem in met name de mijnbouw en de zware industrie in Afrika, India en China. Maar ook in de geïndustrialiseerde westerse landen is dit probleem nog niet opgelost. In Flint (Michigan, USA) bijvoorbeeld is het drinkwater vervuild met lood, omdat dit water nog door oude loden leidingen naar de inwoners stroomt (3).

Risicovolle beroepen

Een verhoogde loodconcentratie kan optreden door een beroepsmatige omgang met loodproducten. De technische toepassingen van lood zijn zeer breed. Lood wordt o.a. gebruikt bij de galvaniserende industrie, grafische industrie, kunststofverwerkende industrie en de kachelbouw.

Loodverbindingen zijn vaak onderdeel van roestwerende middelen, verven en glazuur voor keramische producten. Schilders en werknemers in de keramische industrie zijn groepen die makkelijk een verhoogde loodconcentratie kunnen hebben.

Er zijn ook verschillende loodintoxicaties beschreven na het gebruik voor zure voedingsmiddelen (wijn, appelmoes en dergelijke) van keramisch aardewerk, dat als decoratie verkocht werd.
In de bouwsector wordt lood in dakbedekking gebruikt. Loodacetaat is een bestanddeel van o.a. haarkleurmiddelen.

Bij restauratie van oude gebouwen (verf op muren en ramen, glas in lood) en afbraak van metalen bruggen en boten komt ook vaak lood vrij. Dit komt doordat vroeger verf op basis van loodwit werd gebruikt.

Acute en chronische vergiftiging

Bij vergiftiging door zware metalen is onderscheid te maken tussen acute metaalvergiftiging, waarbij iemand binnen korte tijd een hoge dosis zware metalen in het lichaam krijgt, en chronische metaalvergiftiging als gevolg van langdurige blootstelling aan kleinere hoeveelheden zware metalen.

De meeste mensen hebben te maken met een chronische vergiftiging, waarvan de symptomen vaak eerst heel subtiel zijn maar op de lange duur kunnen uitgroeien tot serieuze aandoeningen. Een chronische metaalvergiftiging is vaak veel minder makkelijk te herkennen, omdat de symptomen ervan vaak voorkomen en ook op een andere aandoening kunnen duiden.

Gevolgen loodbelasting

De gevolgen van een sterke loodbelasting zijn veelzijdig. Opvallende symptomen zijn: verlies van eetlust, vermoeidheid, slapeloosheid, prikkelbaarheid, hoge bloeddruk, hoofdpijn, gewrichtsklachten, immuunzwakte, spijsverteringsproblemen, diarree en koliekpijnen.

Het is niet eenvoudig om een belasting met zware metalen vast te stellen. Zware metalen hopen zich met name op in de lichaamsweefsels. Daarom kan via bloed-, urine- of haarmonsters niet altijd een belasting worden aangetoond. Het is van belang om meerdere vormen van diagnostiek met elkaar te combineren om tot een juiste diagnose te komen.

Een lage hoeveelheid lood in bijvoorbeeld het bloed wil niet zeggen dat er weinig lood in het lichaam zit. Een te hoge waarde in het bloed betekent een recente of chronische blootstelling aan lood. Lood verplaatst zich vervolgens langzaam van het bloed naar tanden en botten.

Beschermend ijzersupplement?

Mensen met een risico op blootstelling aan lood kunnen zich beschermen tegen loodvergiftiging door consumptie van voedsel dat verrijkt is met ijzer en EDTA (ethyleendiaminetetra-azijnzuur). Dat suggereert een team onderzoekers in een publicatie in het American Journal of Clinical Nutrition (4). Lood en ijzer binden in de dunne darm aan hetzelfde transporteiwit, dat de metalen absorbeert in de bloedbaan. Bij een ijzertekort kan dit leiden tot een verhoogde opname van lood vanuit de darmen en daarmee verhoogde concentraties van dit giftige zware metaal in het lichaam en de hersenen.

De studie onder leiding van professor Zimmermann van het Laboratorium voor Humane Voeding in Zurich (Zwitserland) werd uitgevoerd in samenwerking met de universiteit en het universitair ziekenhuis in Marrakesh, Marokko. Deelnemers aan het onderzoek waren 457 Marokkaanse kinderen die aan lood blootgesteld waren door loodmijnen in hun omgeving. Alle kinderen kregen op zes dagen van de week gedurende 28 weken koekjes van witmeel, die verrijkt waren met verschillende vormen van ijzer. Sommige kregen koekjes met ijzersulfaat (FeSO4 met Fe 8 mg), anderen koekjes met natrium-ijzer-EDTA (NaFeEDTA met 8 mg Fe, 41 mg EDTA) of natrium-EDTA zonder ijzer (Na2EDTA met 41 mg EDTA). Een aantal kinderen kreeg als controlegroep alleen placebokoekjes zonder ijzer of EDTA.

Bij aanvang van het onderzoek en na 28 weken werd de ijzerstatus en loodconcentratie bij de kinderen gemeten en werd bepaald hoe goed de kinderen waren in het oplossen van cognitieve taken. Bij aanvang hadden de kinderen in het bloed een gemiddelde loodconcentratie van 4,3 mcg/dl. Na 28 weken bleken de koekjes met natrium-ijzer-EDTA voor de grootste daling in loodconcentratie te zorgen, met 33 % (daling naar 2,9 mcg/dl). Natrium-EDTA en ijzersulfaat gaven een daling van 25 %. De ijzerstatus verbeterde ook, maar dit alles leidde niet tot verbetering van cognitieve prestaties. Volgens de onderzoekers is de door lood veroorzaakte hersenschade blijkbaar niet te herstellen door ijzersuppletie.

EDTA vormt een stabiel complex met ijzer, zorgt voor een betere opname vanuit de darm naar de bloedbaan, maar wordt zelf niet geabsorbeerd. EDTA kan in de darm ook lood binden om juist absorptie te verminderen. In Europa is EDTA ofwel E385 een goedgekeurd additief voor levensmiddelen die wordt gebruikt om geëmulgeerde sauzen en voedsel te kunnen bewaren in blik en pot. Voor verrijking van levensmiddelen met ijzer wordt al jaren gebruik gemaakt van natrium-ijzer-EDTA.

De schadelijkheid van lood hangt verder af van de voedingsstatus van een persoon. Er zijn diverse voedingstoffen bekend die belangrijk kunnen zijn bij een zware metalen belasting.
R-Alfaliponzuur staat bekend als ontgifter van zware metalen waaronder cadmium, kwik, koper en ijzer. Selenium is een belangrijke antioxidant en bindt zware metalen. Ook S-acetyl-L- glutathion, spirulina, chlorella, chlorofyl, en curcumine kunnen bijdragen aan een natuurlijke chelatie van zware metalen (11-12).

Het voorkomen van een loodbelasting is natuurlijk het voornaamste, want koekjes eten van witmeel verrijkt met ijzer lijkt ons geen oplossing.

Marijke Verstege

Wij zijn ook te vinden op www.ensie.nl  

Drinkwateranalyse zware metalen

In het leidingwater komen steeds meer en steeds vaker verontreinigingen voor, ondanks het feit dat het water chemisch en microbiologisch gereinigd is. Residuen van de volgende stoffen zijn op grote schaal steeds lastiger uit het water te krijgen:
– Zware metalen waaronder lood, aluminium, cadmium
– Hormonen en pseudohormonen (o.a. weekmakers uit plastics)
– Restanten van medicijnen (tranquilizers)
– Onkruidbestrijdingsmiddelen (o.a. Round-up; zie ook Glyfosaat urinetest op onze site)

Ongewild krijgen we restanten van deze (schadelijke) stoffen in ons lichaam, wat niet bevorderlijk is voor de gezondheid. Leidingwater laat afvalstoffen achter in het lichaam. Het bevat tal van opgeloste stoffen die belastend voor het lichaam kunnen zijn. Kraanwater is ‘dood’ wat betekent dat het haar natuurlijke weerstandsvermogen, levenskracht en zelfreinigende werking kwijt is. Leidingwater heeft een hoge PH-waarde, wat onder andere betekent dat er vrije waterstofelektronen aan het lichaam worden onttrokken, wat energie kost. Om optimaal het lichaam te kunnen zuiveren, dient het water nog een extra reiniging te ondergaan.
Hoewel waterleidingbedrijven er alles aan doen om uw drinkwater zo zuiver mogelijk te maken, is het op grote schaal zuiveren van water en het ontdoen van restanten van schadelijke stoffen bijna onmogelijk.

Zware metalen drinkwater analyse

Verkoopprijs (incl. BTW): € 86,45
Koop deze test hier
Een belasting van het water treed vaak pas op wanneer de leidingen in het huis verder lopen. In de gebouwen kan het water in bepaalde situaties enkele uren of mogelijk zelfs dagen onbeweeglijk in de leidingen staan. Afhankelijk van het materiaal van de waterleiding kan dit leiden tot chemische reacties met een afgifte van metaalionen in het water. Waterleidingen van oudere gebouwen kunnen hoofdzakelijk koper of zelfs lood bevatten. Nikkel kan in kranen voorkomen.

Een dergelijke verontreiniging van het drinkwater kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals neurologische aandoeningen of bloedarmoede, beschadiging van de lever, migraine, negatieve invloed op de uitwisseling van nutriënten, verzwakking van het immuunsysteem, vermindering van serumspiegels van enkele lipoproteïnen, allergieën, groei en ontwikkelingsstoornissen, kanker, schade aan organen of het zenuwstelsel en/of auto-immuunziekten (bijv. aandoeningen aan de gewrichten).

Drinkwater uit bronsystemen kan diverse metalen en verbindingen, zoals sulfaat, nitriet, nitraat of fosfaat (fosfor) bevatten en gezondheidsrisico’s met zich mee brengen. Toenemende verstedelijking, industrialisatie en landbouw, evenals huishoudelijk en industrieel afvalwater (bv. zuiveringsslib) zijn daarvoor belangrijke oorzaken. Natuurlijke geologische processen kunnen eveneens het grondwater belasten.

De hardheid van het water wordt bepaald door de concentratie calcium- en magnesiumzouten en kan regionaal sterk variëren. De hardheid wordt evenals in Duitsland uitgedrukt in de eenheid °dH (Duitse hardheid; 1°dH = 10mg per liter):

– Zacht water: < 8,4°dH
– Middelhard: 8,4-14,0°dH
– Hard water: >14,0°dH

NB. Het duurt ongeveer 3 weken voordat de uitslag bekend is!

Urinetest zware metalen

De belasting door zware metalen is niet alleen verantwoordelijk voor algemene klachten zoals misselijkheid, braken, chronische vermoeidheid, uitputting, hoofdpijn, migraine, concentratieproblemen en slapeloosheid, maar ze bevordert ook het ontstaan van chronische ziekten. Meestal zien we symptomen die veel lijken op andere ziektebeelden of psychologische stressreacties.

Met betrekking tot een blootstelling aan zware metalen zijn meestal hoofdpijn, duizeligheid, slaap- en concentratieproblemen of op ADHD gelijkende symptomen prominent aanwezig. Bovendien moet men rekening houden met hormonale stoornissen, bloedbeeldveranderingen, nieraandoeningen, immunologische aandoeningen, auto-immuunziekten en andere metabole aandoeningen en orgaanfunctiestoornissen.

Een urineonderzoek geeft een afspiegeling weer van de uitscheiding van de metalen. De bepaling van de concentratie in de urine is voornamelijk geïndiceerd voor metalen die nierbeschadiging veroorzaken. Zo is de concentratie van cadmium in de urine een indicator van de chronische blootstelling aan dit zware metaal.

Zware metalen urinetest basis

Verkoopprijs (incl. BTW): € 69,25
Koop deze test hier
Bepaling van 12 zware metalen in de urine: antimoon, arsenicum, lood, cadmium, chroom, kobalt, koper, nikkel, palladium, kwik, zink, tin. Zie een voorbeeld van een Duitse testuitslag van deze test. Uw uitslag wordt in het Nederlands vertaald.

Indicaties:

– Anemie
– Allergie
– Ademhalingsproblemen
– Hoge bloeddruk
– Vruchtbaarheidsstoornissen
– Haaruitval
– Huiduitslag, de-pigmentering, hyperkeratose
– Hartritmestoornissen
– Hyperactiviteit
– Infectiegevoeligheid
– Bot-stofwisselingsstoornissen
– Leverfunctiestoornissen
– Maag-darmaandoeningen
– Neurologische symptomen
– Nephropathie
– Psychische stoornissen
– Psychomotorische symptomen
– Slijmvliesveranderingen

Zware metalen urinetest plus

Verkoopprijs (incl. BTW): € 100,75
Koop deze test hier
Bepaling van 17 zware metalen in de urine: aluminium, antimoon, arsenicum, lood, cadmium, chroom, kobalt, ijzer, koper, nikkel, palladum, platina, kwik, thalium, zink, tin. Zie een voorbeeld van een Duitse testuitslag van deze test. Uw uitslag wordt in het Nederlands vertaald.

Voor de beoordeling van de individuele blootstelling aan toxisch relevante stoffen is, naast een gedetailleerde medische milieuanamnese, de introductie van laboratorium diagnostische maatregelen onontbeerlijk. De keuze en het gebruik van laboratorium diagnostische maatregelen wordt echter bemoeilijkt door het feit dat de betrokkenen in zeldzame gevallen specifieke symptomen en klachten kunnen beschrijven die baanbrekend zouden zijn.

De belasting door zware metalen is niet alleen verantwoordelijk voor algemene klachten zoals misselijkheid, braken, chronische vermoeidheid, uitputting, hoofdpijn, migraine, concentratieproblemen en slapeloosheid, maar ze bevorderen ook het ontstaan van chronische ziekten. Meestal zien we symptomen die veel lijken op andere ziektebeelden of psychologische stress reacties. Met betrekking tot een blootstelling aan zware metalen zijn meestal hoofdpijn, duizeligheid, slaap- en concentratieproblemen of ADHD gelijkende symptomen prominent aanwezig. Bovendien moet men rekening houden met hormonale stoornissen, bloedbeeld veranderingen, nieraandoeningen, immunologische aandoeningen, auto-immuunziekten en andere metabole aandoeningen en orgaanfunctiestoornissen.

Een steun voor de inperking van het aantal vermoedelijke diagnoses kan een speciale screening zijn die de die besluitvorming ondersteunen voor verdere diagnostische maatregelen. Een urineonderzoek is een afspiegeling van de uitscheiding van de metalen. De bepaling van de concentratie in de urine is voornamelijk geïndiceerd voor metalen die nierbeschadiging veroorzaken. Zo is de concentratie van cadmium in de urine een indicator van de chronische blootstelling aan dit zware metaal.

Indicaties:

– Anemie
– Allergie
– Ademhalingsproblemen
– Hoge bloeddruk
– Vruchtbaarheidsstoornissen
– Haaruitval
– Huiduitslag, Depigmentering, Hyperkeratose
– Hartritmestoornissen
– Hyperactiviteit
– Infectiegevoeligheid
– Bot-stofwisseling stoornissen
– Leverfunctiestoornissen
– Maag-darm aandoeningen
– Neurologische symptomen
– Nephropathie
– Psychische stoornissen
– Psychomotorische symptomen
– Slijmhuidveranderingen