Kortademig of huiduitslag door gelnagels

In het Amsterdam UMC komen steeds meer mensen met een zogenoemde acrylatenallergie die ze hebben opgelopen door gelnagels. Bij deze nepnagels wordt een laagje gel op de nagels aangebracht, dat moet uitharden onder een UV-lamp of ledlamp. Op korte termijn kun je door de gelnagels bijvoorbeeld uitslag krijgen of kortademig worden. Op langere termijn accepteert je lichaam bepaalde medische hulpmiddelen wellicht niet meer.

Allergie voor acrylaten

Een allergie voor acrylaten, bijvoorbeeld ten gevolge van het aanbrengen van gelnagels, kan ook in de toekomst grote gevolgen voor je hebben, want van deze kunststoffen worden veel medische hulpmiddelen gemaakt, zoals gehoorapparaten, contactlenzen en pacemakers. Maar acrylaten zijn ook terug te vinden in materialen die gebruikt worden voor de fixatie van protheses zoals kunstheupen en – knieën.

Als je allergisch bent geworden, accepteert je lichaam deze hulpmiddelen mogelijk niet meer.
Er bestaan geen keurmerken of certificeringen speciaal voor gelnagels.

Tien jaar geleden testte 2,3 procent van alle patiënten in het Amsterdamse ziekenhuis positief op de acrylatenallergie, opgelopen door het aanbrengen van gelnagels. Nu is het percentage meer dan 4 procent. Door de populariteit van gelnagels zijn het vrijwel allemaal vrouwen bij wie de acrylatenallergie wordt vastgesteld.

Het Amsterdamse ziekenhuis deelt data met ziekenhuizen in Antwerpen, Kopenhagen, Malmö en Manchester en daar wordt dezelfde tendens geconstateerd. In sommige steden komt de acrylatenallergie zelfs nog meer voor.

Ook allergie bij heel jonge kinderen

Uit de stijgende Europese cijfers blijkt dat de allergie ook bij heel jonge meisjes al voor komt. Dat suggereert dat de ouders de nagels van hun kleine kinderen lakken, waarschijnlijk omdat ze dat er leuk uit vinden zien. Ze beseffen echter niet dat de kinderen al allergisch kunnen worden, als ze pas 2,5 of 3 jaar zijn.

Waardoor ontstaat de allergie?

Nagels zijn gemaakt van keratine, een beschermend, maar niet ondoordringbaar eiwit. De nagelplaat is dus poreus en niet hard. Dat betekent dat alles wat je op je nagels smeert in je bloedbaan doordringt en je kan beïnvloeden. De huid rond je nagels is zelfs nog meer doorlaatbaar dan de nagelplaat zelf.

De allergie kan ontstaan als de gellak in contact komt met de huid of met een wondje, als de gellak nog nat is. Dit gebeurt vooral als de lak onder de lamp niet goed is uitgehard. Als er niet secuur wordt gewerkt kun je een allergie oplopen in een nagelsalon, maar het risico wordt flink verhoogd, wanneer je zelf thuis aan de slag gaat met een gelnagelset en een lamp.

Overigens komen ook de dampen die je inademt van de ingrediënten in je nagellak en nagellakremovers in je lichaam terecht en kunnen ze je gezondheid negatief beïnvloeden

Waar bestaat de gel die op de nagels wordt aangebracht uit?

Bij het aanbrengen van gelnagels worden verschillende laagjes gel op je nagel aangebracht.
De gel bestaat uit:

1. Stabilisatoren. Zorgen ervoor dat de gel niet hard wordt tijdens het bewaren en aanbrengen van gelnagels.
2. Foto-initiator. Dit is een stof die onder invloed van UV-licht het uitharden van de gel start.
3. Kleurstoffen. Geven de acrylnagels een bepaalde kleur.
4. Conserveermiddelen. Remmen of voorkomen de groei van bacteriën, waardoor de gel langer goed blijft.
5. Acrylaat-monomeren. Zorgen ervoor dat de gelnagel uiteindelijk voldoende stevig wordt.

Je kunt allergisch zijn of allergisch worden als de monomeren op je huid of op je nagelriemen komen. Alleen professionele nagelstylisten mogen daarom werken met sommige acrylaat-monomeren en sommige andere stoffen in gelnagelproducten waar je allergisch voor kunt zijn of worden, zoals hydrochinon(-methylether) en trimethyl-benzoyl diphenylphosphine oxide.

Op de verpakking van deze producten moet staan ‘alleen voor professioneel gebruik’. Het is dus niet de bedoeling om deze producten thuis te gebruiken, omdat dit schadelijk kan zijn voor je gezondheid.
Gelnagels zijn veilig nadat ze zijn uitgehard.
Laat gelnagels bij voorkeur aanbrengen in een nagelsalon.

Online gelnagelproducten kopen

Ga je toch zelf gelnagels aanbrengen, let dan vooral op als je gelnagelproducten online bestelt. Als je via een webwinkel koopt die met dropshipping werkt, kan de webwinkel de kwaliteit van het product niet controleren.

Mogelijk komt het uit een land buiten de EU, waar bepaalde chemische stoffen die hier verboden zijn, wellicht wel zijn toegestaan of wordt niet alle informatie op het etiket vermeld. Koop je zelf een product bij een webwinkel van buiten de Europese Unie, beoordeel het product ook dan kritisch voordat je het koopt.

Soorten kunstnagels

• Gelnagels. Bij gelnagels wordt de gel in verschillende laagjes op je eigen nagel aangebracht. Elk laagje moet uitharden onder een UV-lamp of LED-lamp. Gelnagels zijn flexibel.
• Acrylnagels. Deze worden gemaakt door een acrylpoeder met een acrylvloeistof te mengen. Hierbij ontstaat een elastisch bolletje dat op je nagel in vorm wordt gebracht en aan de lucht moet uitharden of soms met behulp van een UV-lamp wordt uitgehard. Acrylnagels zijn hard en stevig. Solar nagels zijn daar een variant van, maar deze zijn heel dun en het verschil tussen de kunstnagel en je eigen nagel is daardoor bijna niet te zien.
• Kant-en-klare kunstnagels. Deze nagels kun je met een speciale lijm op je eigen nagels worden geplakt. De lijm kan allergieën veroorzaken.
• Dipping powders. Hierbij breng je een laagje speciale lijm aan op je nagels, waarna je je nagels in een fijn poeder dipt. Daarna breng je nog een topcoating aan ter bescherming. De nagels zijn binnen enkele minuten droog zonder een UV-lamp te gebruiken. In dipping powders zitten vaak acrylaat- polymeren, waarbij er geen risico is op allergische reacties zoals bij de acrylaat-monomeren.
  De lijm en topcoating bevatten echter wel het acrylaat-monomeer ethyl cyanoacrylaat. Dit kan je huid irriteren en ook voor deze stof kan je allergisch zijn of worden. Pas ook op dat deze stof niet in je ogen komt.

Verschil gellak en nagellak.

Gellak is een nagellak die veel langer blijft zitten dan een gewone nagellak en snel uithardt door gebruik te maken van een UV- of LED-lamp.
Voor gellak gelden dezelfde waarschuwingen als voor gelnagels.

Nagellak is in wezen verf. Een nagellak op waterbasis bevat minder vluchtige oplosmiddelen. Vluchtige oplosmiddelen verdampen bij kamertemperatuur. Als je je nagels lakt, kun je dat het beste in een grote ruimte doen. Overigens zitten nagelstylisten in een nagelsalon de hele tijd in de ongezonde damp van vluchtige oplosmiddelen.

Zelf gellak vewijderen

Ga je, hoewel het niet aan te raden is, omdat als het niet zorgvuldig gebeurt, je nagels kunnen beschadigen, toch zelf gellak verwijderen, houd dan rekening met het volgende:

• Maak het oppervlak van de gel ruw met een nagelvijl,
• Week wattenbolletjes in aceton en breng deze rechtstreeks op het nagelbed aan. Zorg ervoor dat het wattenbolletje de omringende huid niet raakt, want dat is erg uitdrogend en irriterend.
• Wikkel de nagels, zodra de wattenbolletjes zijn geplaatst, in aluminiumfolie om ze op hun plaats te houden en te voorkomen dat de aceton verdampt.
• Na 10 tot 15 minuten zou de lak gemakkelijk los moeten laten.

Als je toch besluit te kiezen voor gelnagels, hoe kun je die dan zo veilig mogelijk laten aanbrengen?

1. Breng zonnebrandcrème aan op je handen voordat het nagellakproces begint. Kies een minerale zonnebrandcrème met SPF 30 of hoger.
2. Nagelriemen zijn de heldere huid aan de onderkant van je nagel en ze vormen de natuurlijke barrière van je lichaam om je nagel te beschermen tegen infectie. Verwijder ze dus niet!
3. Je moet je nagelriemen extra zorg geven als je gellak op hebt. Hydrateer je handen en nagels dan en breng ook elke dag zuivere (bijvoorbeeld; zoete amandelolie, ricinus communis seed olie, avocadolie, jojobaolie) nagelriemolie aan. Dat helpt de nagel sterk te houden onder de gel en vermindert het risico dat je nagel afbladdert wanneer de nagellak wordt verwijderd.
4. Laat de gellak bij voorkeur verwijderen door de nagelsalon.

Het verwijderen van gellak kan, als het niet zorgvuldig gebeurt, je nagels tijdelijk beschadigen. Barsten en afbladderen zijn de meest voorkomende problemen. Ook kunnen er witte vlekken en groeven ontstaan, of een algehele verzwakking van de nagelplaat. Het kan maanden duren voordat dat is opgelost, omdat het lang duurt voordat het helemaal uit de nagel is gegroeid.
Een goede vuistregel is om elke 2 maanden gedurende minstens een week geen gelnagels aan te brengen.

Gebruik van nageldrogers wordt afgeraden

Om de nagels te drogen, wordt bij gellak altijd een nageldroger gebruikt. Het gaat daarbij om een lamp waarbij in veel gevallen UV-licht wordt gebruikt. Uit onderzoek [1] blijkt dat nageldrogers met UV-licht huidcellen beschadigen. Hierdoor wordt de kans op huidkanker vergroot.
Ook het KWF (Koningin Wilhelmina Fonds) Kankerbestrijding raadt iedereen aan het gebruik van nageldrogers te beperken.

Er is wel nog meer wetenschappelijk onderzoek nodig om er achter te komen hoeveel het risico op kanker door het gebruik van deze apparaten precies is en of je UV-nagellakdrogers veilig kunt gebruiken als dat maar een paar keer per jaar is.

In de gebruiksaanwijzing van de meeste apparaten is overigens vaak te lezen dat ‘UV-stralen kunnen leiden tot beschadiging van de ogen en de huid, zoals veroudering en in extreme gevallen zelfs tot huidkanker’.
De nageldroger die wordt meegeleverd bij doe-het-zelf gel manicurekits is niet zo krachtig als de salonlampen, dus zul je waarschijnlijk meer tijd onder de UV-lampen moeten doorbrengen waardoor je huidcellen meer schade oplopen.

PFAS in make-up

PFAS worden in make-up verwerkt, omdat ze vet-, vuil- en waterafstotend zijn en daarmee dus handig voor bijvoorbeeld waterproof mascara. Maar wie dagelijks make-up met PFAS gebruikt, komt direct in contact met deze schadelijke stoffen. De vastgestelde norm voor PFAS ligt boven een halve gram per dag, maar als je dagelijks veel cosmeticaproducten gebruikt, overschrijd je al snel die norm en kunnen er negatieve effecten op je gezondheid optreden.

Het zorgwekkende aan PFAS is dat ze niet snel uit ons lichaam verdwijnen. Daarom worden ze ook wel ‘forever chemicals’ genoemd.
Na het aanbrengen van cosmetica duurt het vijf jaar voordat de helft van de opgenomen hoeveelheid PFAS is afgebroken door het lichaam. Daarna is dat weer de helft van de helft. Dit wordt ook wel de halfwaardetijd genoemd.

Opvallend is dat de Europese voedsel- en warenautoriteit (EFSA) wél richtlijnen heeft opgesteld voor een maximum hoeveelheid PFAS via voeding of drinkwater, maar niet voor PFAS die via de huid worden opgenomen.

Schadelijke make-up-gewoontes

• Je make-up uitlenen. Door het uitlenen van eyeliners en lippenstift en poederbrush kan je virale infecties overbrengen, zoals koortsblaasjes of een slijmvliesontsteking in je oog.
• Eyeliner op je binnenste wimperrand. Uit onderzoek is gebleken dat er 15 tot 30 procent meer deeltjes van de eyeliner in het beschermlaagje van je oog terechtkomen wanneer de binnenste wimperrand ook een zwart kleurtje heeft gekregen. Dit kan leiden tot infecties en verstopte talgklieren.
• Make-up gebruiken die over de datum is. Producten die over de datum zijn kunnen veranderen in een broedplaats voor bacteriën en daardoor leiden tot infecties.
• Slapen met make-up op. Door de beweging van je hoofd kunnen sporen van de make-up in je oog terechtkomen. Daarnaast bevat oogmake-up oliën die je klieren kunnen blokkeren, waardoor de huid rond je ogen geïrriteerd kan raken.
• Wimperextensions. Je wimpers kunnen hierdoor verzwakken en zelfs helemaal afbreken. Daarnaast bevat de lijm van de extensions soms formaldehyde, een giftige stof die irriterend kan zijn voor de ogen.

Huidverzorgingsproducten kunnen een allergische reactie veroorzaken

Huidverzorgingsproducten kunnen ingrediënten bevatten, waardoor je last kunt krijgen van bijvoorbeeld roodheid, bultjes en jeuk.

Ingrediënten die veel voorkomen en vaak voor problemen zorgen zijn:

Uitdrogende alcohol. Dit wordt onder andere gebruikt om de houdbaarheid van het product te verlengen en het zorgt voor het frisse gevoel op je huid. Er bestaan echter ook goede alcoholsoorten die ‘vettig’ zijn en het vocht in de huid insluiten waardoor de huid zachter wordt. Dit zijn: cetyl alcohol, cetearyl alcohol, myristyl alcohol en behenyl alcohol.

Parfumstoffen. Deze kunnen uiteindelijk zorgen voor irritatie, allergische reacties en contacteczeem. Daarnaast kunnen geurstoffen reageren met zonlicht en de huid zo versneld verouderen. Er zijn 26 geurstoffen die apart moeten worden vermeld op het label van het product, omdat die vaak voor huidproblemen zorgen. Het zijn:

Geraniol – Linalool – Citronellol – D-limonene – Eugenol – Lilial (butylphenyl methylpropional) – Citral – Hexyl cinnamal – Benzyl salicylate – Coumarin – Lyral (hydroxyisohexyl-3-cyclohexene carboxaldehyde) – Benzyl benzoate – Isomethylionon – Hydroxycitronellal – Benzyl alcohol – Cinnamyl alcohol – Isoeugenol – Amyl cinnamal – Cinnamal – Farnesol – Benzyl cinnamate – Oak moss – Anisyl alcohol – Amylcinnamyl alcohol – Methyl heptine carbonate – Tree moss.

Essentiële oliën. Deze oliën worden gebruikt om een geurtje toe te voegen aan cosmetica. Ze kunnen de huid echter ook irriteren, of zorgen voor problemen bij zonblootstelling. Dit komt met name voor bij gebruik van oliën uit citrusvruchten. Er kunnen dan blaren, brandwonden of pigmentvlekken ontstaan. Het betreft:
Bergamot – Eucalyptus – Camphor – Lavender – Geranium – Witch Hazel – Ylang Ylang – Jasmine – Rosemary – Sandalwood – Lemongrass – Citrus – Cinnamon.

Muntachtige stoffen. Deze ingrediënten kunnen de huid verkoelen en geven een frisse geur en smaak, maar ze kunnen ook zorgen voor roodheid, zwelling of jeuk. De ingrediënten die vaak problemen geven zijn: Eucalyptus – Camphor – Menthol – Peppermint.

Sulfaten. Sulfaten zijn wasstoffen die, in combinatie met water, olie of vet oplossen en zo de huid reinigen. Ze zorgen er ook voor dat het product schuimt. Vooral Sodium Lauryl Sulfate (SLS) kan erg irriterend zijn.

Wil je meer weten over nagels lees dan: wat vertellen afwijkende nagels ons.

Marijke Verstege