Inflammatie bij kinderen vermindert door biologische voeding

Bij kinderen die veertig dagen lang biologisch geproduceerde voeding aten, ging de ontstekingsmarker C-reactief proteïne in de urine naar beneden. In het totaal leverde elke deelnemer zes urinemonsters af voor meting van twee pesticiden: 6-CN (een neonicotinoïde) en 3-PBA (een pyrethroïde). Omdat het 6-CN-niveau bij het merendeel onder het detectielimiet zat, speelde deze pesticide geen rol van betekenis in dit onderzoek.[1]

Aan het onderzoek namen 150 kinderen deel die veertig dagen lang conventionele voeding aten, en vervolgens veertig dagen biologische voeding (of in omgekeerde volgorde).

Voedselverontreinigingen werken als pro-inflammatoire middelen

Uit een reeks diermodellen en enkele menselijke studies is gebleken dat pesticiden zoals voedselverontreinigingen als pro-inflammatoire middelen werken (Corsini et al., 2008; Astiz et al., 2012; Ruíz-Arias et al., 2022). De ORGANIKO LIFE + cluster-gerandomiseerde cross-overstudie toonde de effectiviteit aan van een biologische voedselbehandeling bij het verlagen van de oxidatieve schade aan lipiden en DNA die geassocieerd wordt met conventionele voedingsmiddelen (Makris et al., 2019).

De oxidatieve schade als biologische reactie op een reeks externe omgevingsstressoren, waaronder, maar niet beperkt tot chemicaliën en een ongezond dieet, is mechanistisch verklaard door:

• een ontstekingscelreactie,
• productie van reactieve soorten/vrije radicalen die inwerken op celmembranen en vervolgens een cascade van lipideperoxidatie en verschijnselen van progressie van letsel initiëren,
• lekkage van afbrekende enzymen of “doodsproteïnen” uit beschadigde of stervende cellen (Mehendale, 2005).

De gelijktijdige ontwikkeling van een ontstekingscelreactie samen met oxidatieve weefselschade is dus mechanistisch haalbaar en het zou de onderzoekers in staat stellen om te veronderstellen dat het bewijs van een biologische voedselbehandeling die een vermindering van oxidatieve schade ondersteunt (Makris et al., 2019) ook gepaard zou gaan met een ontstekingsremmende reactie.

Aanvullende analyse

Om dit te bereiken, hebben de onderzoekers een aanvullende analyse uitgevoerd van de ORGANIKO LIFE + -studie (Makris et al., 2019) waarbij ze zich richtten op twee primaire doelstellingen:

• A) het bepalen van de effectiviteit van een biologische dieetinterventie bij het verminderen van de omvang van een ontstekingsbiomarker (C-reactief proteïne, CRP) bij gezonde kinderen van 10 tot 12 jaar in Cyprus, en
• B) het beoordelen van de associatie tussen de urinebiomarkers van blootstelling aan pesticiden en de CRP-ontstekingsmarker in dezelfde populatie.

Het niveau van C-reactief proteïne in de urine bedroeg 351 ng/g creatinine tijdens de ‘biologische veertig dagen’ en 375 ng/g creatinine tijdens de conventionele periode, een statistisch significant verschil. Ook was de geleidelijkheid van de CRP-daling statistisch significant, een teken dat de interventie voor het verschil verantwoordelijk was.

Het gezonde beheer van chemicaliën

Het gezonde beheer van chemicaliën wordt beschouwd als een essentieel onderdeel van de Agenda 2030 om de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) te behalen (Algemene Vergadering van de VN, 2015). Desondanks wordt verwacht dat de chemische productie wereldwijd zal verdubbelen tegen 2030, terwijl de schade aan mens en planeet waarschijnlijk zal toenemen tenzij er passende beleidsmaatregelen worden genomen (VN Milieubescherming, 2019, 2021).

Voedselverontreinigende stoffen

Residuen van pesticiden zijn een goed voorbeeld van een alomtegenwoordige groep voedselverontreinigende stoffen, die historisch gezien gereguleerd is in levensmiddelen en betrokken is bij een reeks effecten op de menselijke gezondheid (Landrigan et al., 2018). Het optimaliseren van het gebruik van pesticiden in gewassen is een uitdaging vanwege de verweven aspecten van voedselzekerheid, landbouwproductie, gewasbeheer en milieubeschermingsschema’s, waardoor het moeilijk is om wereldwijd doelstellingen en streefcijfers voor pesticidenbeleid te operationaliseren en te behalen (Möhring et al., 2020).

Voedingsmiddelen die via biologische landbouw worden geproduceerd, kunnen worden gekenmerkt door een lager gehalte aan bepaalde voedselverontreinigingen, zoals pesticiden, zoals is aangetoond in verschillende gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (Lu et al., 2006; Bradman et al., 2015; Hyland et al., 2019; Makris et al., 2019; Fagan et al., 2020).

In het laatste rapport van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) uit 2019 over pesticidenresiduen van levensmiddelen in Europa, hadden respectievelijk 4,0% en 0,7% van de fruit-/boomnootmonsters van conventionele en biologische voedingsmiddelen pesticidenresiduniveaus die hoger waren dan de overeenkomstige toegestane maximale residuniveaus (MRL’s), terwijl de respectievelijke aantallen 5,6% en 2,0% waren voor groenten (Carrasco Cabrera et al., 2021).

In hetzelfde EFSA-rapport werd gesteld dat 63% en 10% van de monsters uit fruit/noten van conventionele en biologische voedingsmiddelen een gehalte aan pesticidenresten hadden dat ≤MRL was, terwijl dit voor groenten respectievelijk 44,5% en 14% was.

Bron:
[1] Abimbola SO, Konstantinou C, Xeni C et al. An anti-inflammatory response of an organic food intervention by reducing pesticide exposures in children of Cyprus: A cluster-randomized crossover trial. Environ Res. 2024; 252(Pt 1):118710 doi:10.1016/j.envres.2024.118710