Bruine-darmsyndroom door vitamine-E-tekort

Een ernstige vitamine-E-deficiëntie en vetmalabsorptie kan leiden tot het bruine-darmsyndroom. Het is belangrijk de vitamine-E-status te onderzoeken en een vitamine-E-suppletie te geven bij patiënten met een vetmalabsorptie.

Denk daarbij aan: biliaire insufficiëntie, NASH, de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, bariatrische operaties met malabsorptie, chronische pancreatitis, coeliakie, leverziekten, intestinale pseudo-obstructie.

De vitamine-E-deficiëntie geeft oxidatie van vetten en het ontstaan van pigmentstof lipofuscine. Lipofuscine kan zich ophopen in de gladde spiercellen van het maagdarmkanaal waardoor deze bruin kleuren.
Lipofuscine is een onoplosbaar complex van gecrosslinkte eiwitten, geoxideerde vetten en andere afvalproducten van oxidatieve stress. Lipofuscine zorgt daarnaast voor een progressieve darmdisfunctie.

Vitamine E een belangrijke vetoplosbare antioxidant

Vitamine E is de belangrijkste vetoplosbare antioxidant uit voedsel en bestaat uit acht verwante vitamine E-verbindingen (samen vitamine E-complex): vier tocoferolen (α-, β-, γ- en δ-tocoferol) en vier tocotriënolen (α-, β-, γ- en δ-tocotriënol). Naast antioxidantactiviteit heeft vitamine E invloed op de celsignalering en genexpressie.

Vitamine E gaat :
– verouderingsprocessen tegen,
– ondersteunt de stofwisseling,
– is essentieel voor de vruchtbaarheid,
– ondersteunt de gezondheid van onder meer hart en bloedvaten, immuunsysteem, zenuwstelsel, botten, spieren, lever, huid, haar en ogen.

Acht vitamine E-verbindingen

Bij vitamine E-suppletie is het beter te kiezen voor een voedingssupplement met alle 8 vitamine E-verbindingen. Iedere vitamine E-verbinding heeft unieke eigenschappen en vitamine E-verbindingen versterken elkaars werking (synergie). Eenzijdige suppletie met α-tocoferol verlaagt de concentraties van andere vitamine E-verbindingen (waaronder γ-tocoferol en α-tocotriënol).
Het lichaam profiteert dan minder van de gezondheidseffecten van het volledige vitamine E-complex.

Ook is het belangrijk te kiezen voor natuurlijke vitamine E (RRR-stereo-isomeren) en niet voor de synthetische variant. Natuurlijke vitamine E is veel effectiever; een belangrijk deel van de synthetische stereo-isomeren heeft geen biologische activiteit en belast mogelijk zelfs het lichaam.

ADEK-tekorten bij vetmalabsorptie

Vitamine-E-suppletie in het beginstadium van het bruine-darmsyndroom kan de klachten verminderen. Daarnaast is het ook raadzaam om de waarden van vetoplosbare vitamine K, vitamine A en vitamine D te bepalen omdat deze vitaminen ook afhankelijk zijn van de vetvertering en bij vetmalabsorptie tekort raken.

Tekenen van een mogelijk tekort van:

• vitamine A: nachtblindheid (keratomalacie), veranderingen in de huid, zoals (folliculaire) hyperkeratose, een verhoogde gevoeligheid voor infecties, diarree en bloedarmoede. Een langdurig, ernstig tekort leidt tot blindheid (xeroftalmie). In Nederland heeft ongeveer 20-30% van de volwassenen een te lage vitamine A-inname met de voeding. Een vitamine A-tekort verhoogt de kans op parasitaire infecties.
• vitamine D: rachitis, osteomalacie, osteoporose, spierzwakte, pijn in spieren en/of botten, (chronische) vermoeidheid, (chronische) pijn, verminderde weerstand voor infecties, verhoogde kans op onder meer hart- en vaatziekten, auto-immuunziekten, kanker en depressie.
• vitamine E: anemie, verminderde weerstand, neuromusculaire en neurologische symptomen waaronder ataxie, AVED (ataxie met vitamine E-deficiëntie).
• vitamine K: inadequate stolling (langere bloedingstijd, spontane bloedingen, blauwe plekken, bloedneus, menorragie, hematurie), versnelde afname van elasticiteit van de vaten, osteoporose.

Defecte transportfunctie van het ABCA4-eiwit

Defecte transportfunctie van het ABCA4-eiwit zorgt voor ophoping van lipofuscine. Experimenteel onderzoek in muizen heeft aangetoond dat vitamine A de vorming van lipofuscine in de hand werkt.

Tevens bleek dat toedienen van extra vitamine A aan muizen die geen ABCA4-eiwit hadden veel meer ophoping van lipofuscine veroorzaakte. Muizen zonder ABCA4-eiwit met een normaal dieet kregen dit in mindere mate. Het ABCA4-eiwit functioneert niet goed bij personen met mutaties in dit gen. Daardoor hebben deze personen stapeling van lipofuscine. Wij adviseren hen om de vitamine A inname te beperken tot de zogenaamde ‘Algemene Dagelijkse Hoeveelheid’ (ADH).

Vitamine E test

Te bestellen hier.

Vitamine E te kort?
Vitamine E (Tocoferol), een vetoplosbare vitamine, speelt een rol bij de aanmaak van rode bloedcellen en het in stand houden van spier- en andere weefsels. Ook is het belangrijk voor de weerstand. Vitamine E is een antioxidant: het beschermt de cellen in het lichaam tegen vrije radicalen. Vitamine E komt voor in plantaardige oliën en in plantaardige producten zoals granen, noten, zaden, groenten en fruit. Dierlijke producten bevatten relatief weinig vitamine E.